Genre: Impressionisme
Componisten/uitvoerenden: Bernard van den Sigtenhorst Meyer | Constant van de Wall | Paul Seelig
Opnametechniek: Martin Claassens
De oostenwind golft naar het westen.
Wieteke van Dort zong het al: Den Haag, de weduwe van Indië ben jij. Maar met de jaren verdwijnt ook de generatie die Indië nog (als Nederlandse kolonie) heeft gekend. Is het daarom toevallig dat dit concert, met ‘Indische’ klassieke muziek, in de aula van begraafplaats Eik en Duin wordt uitgevoerd?
Hoe dan ook, in het kader van de Indische Zomer Den Haag klinkt dit concert. En het is een vrij ongewoon concert. Het is namelijk geen gamelan of krontjong die er klinkt, maar westerse klassieke muziek geïnspireerd op de Maleise cultuur. In weerwil van het beeld dat die Hollanders alleen maar geïnteresseerd waren in koffie, thee en tabak, en niet in de kunst van het land, horen we de liederen en pianostukken van Constant van de Wall (1871-1945).
Van de Wall had voor een kwart inlands bloed maar zal zich zoals zoveel indo’s vooral Nederlander hebben gevoeld. Als zodanig voelde hij zich meer thuis bij de Europese dan de inlandse cultuur, en lag het voor de hand dat hij westerse muziek zou schrijven. Indië, of liever Java, is echter nooit ver weg. De teksten zijn vaak Maleis (in de vorm van een pantoen), de onderwerpen zoekt hij al even dichtbij huis en de muziek – daar horen we duidelijk de gamelan in terug. Zodoende haakt Van de Wall eigenlijk al automatisch bij de nieuwste mode aan, want ook impressionisten als Debussy en Ravel werden machtig door de gamelan beïnvloed.
Op het programma treffen we ook een Duitser aan, Paul Seelig (1876-1945). Familiebanden met Indië had hij niet, maar zijn vader werkte in Breda en van het een kwam het ander: het gezin Seelig verhuisde permanent naar Nederland, om vervolgens naar Indië te worden uitgezonden. Daar raakte ook Paul onder de indruk van de inheemse cultuur. Zijn werk vertoont dezelfde mengeling van een romantische basis met Javaans-Maleise invloeden als Van de Wall.
De derde naam op het programma, Bernhard van den Sigtenhorst Meyer, zou je minder snel met Indië in verband brengen. Deze componist en musicoloog kennen we vooral als connaisseur van Jan Pietersz Sweelinck. Maar ook hij was in Indië geweest, en hoewel hij er slechts op reis was gegaan, was deze vakantie lang genoeg om een diepe indruk achter te laten. Terug in Amsterdam liet de gamelan hem niet los.
