Componisten/uitvoerenden: David Behrman | Gordon Monahan | Ludger Hennig | Robert Minard | Terriy Fox
Het Berliner Künstlerprogramm des DAAD, ofwel het Berlin Artists-in-Residence Program van de Duitse Academische Uitwisselingsdienst (DAAD), is een prestigieus residentieprogramma voor internationale kunstenaars, schrijvers en filmmakers gevestigd in Berlijn, Duitsland. DAAD 2004: Deel II.
David Behrman:
1/ Pen Light 10:16
De installatie Pen Light werd voor het eerst getoond in 1998 in Studio Five Beekman in New York, een galerie opgericht door Michael Schumacher en Ursula Scherer als ruimte voor intieme geluids- en multimedia-installaties. Hun geluidsdichte tentoonstellingsruimte – erg klein en meestal pikkedonker of slecht verlicht – was uitgerust met tien tot veertien luidsprekers aan de muur en het plafond en bedekt met een dik tapijt. De galerie kon slechts een klein aantal bezoekers tegelijk ontvangen. Pen Light is een installatieversie van QS/RL, een serie interactieve computermuziekstukken die tussen 1993 en 1998 zijn ontwikkeld voor concertuitvoeringen door één of twee muzikanten die blaasinstrumenten bespelen. In plaats van tonen die door muzikanten op instrumenten worden gespeeld, maakt de installatie Pen Light gebruik van computergestuurde ventilatoren, kleine zaklampen en een lichtsensorpaneel als interactieve elementen. De installatieruimte wordt enkel verlicht door het licht van flikkerende, knipperende zaklampen; Deze zijn gericht op shotglaasjes die boven een rij lichtsensoren zijn geplaatst. Het licht dat door het glas wordt weerkaatst, beïnvloedt de muziek die door een muzieksysteem in de aangrenzende kamer wordt gegenereerd. De muziek verloopt langzaam door de 16 stukken QS/RL. Pen Light kreeg een eervolle vermelding op het Linz-festival “Ars Electronica” in 1998.
2/ View Finder 09:51
In de geluidsinstallatie View Finder registreert een videocamera bewegingen in de tentoonstellingsruimte. Vervolgens wordt, afhankelijk van de waarneming, het karakter van de gespeelde muziek op subtiele wijze beïnvloed. View Finder is een samensmelting van zeer oude en vrij nieuwe werken, gebaseerd op bronnen die teruggaan tot het begin van de jaren zeventig, namelijk twee stukken die gebruik maakten van zelfgemaakte analoge synthesizers: Pools of Phase Locked Loops (1972) en Homemade Synthesizer Music with Sliding Pitches (1973). Door gebruik te maken van beeldherkenningstechnologie doet View Finder ook denken aan Cloud Music, een samenwerking met kunstenaar Robert Watts en video-ontwerper Bob Diamond. In View Finder worden de geluiden van de oude zelfgemaakte synthesizers softwarematig gerealiseerd op een Macintosh laptop, terwijl het visuele gedeelte afkomstig is van een kleine desktopvideocamera. View Finder werd voor het eerst getoond in november 2001 in de galerie van Valerian Maly in Keulen. Dank aan Ron Kuivila voor zijn nieuwe versie van VideoIn, een softwaremodule voor beeldverwerking die oorspronkelijk door Eric Singer werd ontwikkeld.
Gordon Monahan:
3/ When It Rains 03:41
When It Rains is een omgeving met geautomatiseerde geluidssculpturen die bestaan uit 32 MIDI-aangestuurde kleppen die water laten druppelen op 24 hangende objecten (kleine objecten van metaal en plastic). Aan elk object is een piëzo-elektrische pickup bevestigd. Als een druppel water op een voorwerp valt, wordt de resonantie van dat voorwerp versterkt via een geluidssysteem (mengpaneel, versterker, luidspreker). Het uitgangssignaal van elke pickup (dat dankzij een speciaal ontwerp symmetrisch is) krijgt een apart mixerkanaal toegewezen. Dit betekent dat elk geluid individueel kan worden aangestuurd; De deeltonen van elk object kunnen afzonderlijk worden versterkt. De waterkleppen ‘spelen’ voorgeprogrammeerde muziekstukken af. De sequenties bestaan uit MIDI-noten die ritmisch worden gespeeld. De 40 milliseconden durende puls die door elke noot wordt geactiveerd, opent de bijbehorende klep precies lang genoeg om een druppel water te vormen. Deze druppel valt dan ongeveer één tot twee meter diep en komt terecht op het object dat eronder hangt.
4/ Danse Aquatique 03:22
Geen informatie.
5/ Etheric Theremin Harmonic 06:20
Een theremin fungeert als interactief hulpmiddel voor het regelen van de snelheid van verschillende elektromotoren, die op hun beurt harmonische trillingen in lange pianosnaren en hangende metalen platen stimuleren.
—————-
Terriy Fox:
6/ Litanies of Interference 09:48
Wanneer twee of meer geluidsgolven botsen, ontstaat er ‘interferentie’. Een litanie is een resonerende of herhalende zang. Deze twee termen vormen de titel en beschrijving van de installatie die in het honderd jaar oude Stadtbad Oderberger Straße in Berlijn wordt gerealiseerd. In de stookruimte, waar het water met kolen werd verwarmd, zal ik verschillende instrumenten installeren, gemaakt van metalen buizen van verschillende lengtes en diameters. Elk van deze buizen wordt aangedreven door een butaangasvlam. Afhankelijk van hun lengte en diameter produceren de buizen verschillende continue tonen (staande golven). De wederzijdse interferentie van deze tonen, maar ook de akoestische eigenschappen van de ruimte zelf, creëren verschillende neven- en boventonen; De gehele ruimte fungeert als ‘klanklichaam’ voor deze instrumenten. Daarnaast is er nog een ‘gevoelige vlam’. Dit is een zuiver reactieve vlam waarvan de vorm verandert afhankelijk van het akoestische fenomeen eromheen. Wanneer er geluiden in de buurt van deze vlam worden gehoord (handgeklap, gefluit, etc.), zal de toonhoogte overeenkomstig afnemen of toenemen. De vlam is in een aparte ruimte in het zwembad geïnstalleerd.
Robert Minard:
7/ SoundBits 01 08:50
Sinds het midden van de jaren negentig heb ik in veel van mijn geluidsinstallaties honderden, soms wel duizenden, kleine luidsprekers gebruikt om hoogfrequent audiomateriaal op maximaal zestien kanalen af te spelen. Dit soort installaties, waarbij eenvoudige audiosignalen vanuit talloze afzonderlijke bronnen of over grote oppervlakken worden uitgezonden, biedt ons een auditieve ervaring die dicht bij de natuur staat. Ook de visuele opstellingen van de luidsprekers in de installaties nemen organische vormen aan, waardoor de kijker wordt ondergedompeld in een wisselwerking van percepties tussen het bekende en het onbekende: wat wij als natuurlijk en levend ervaren en wat wij als technisch en kunstmatig ervaren. SoundBits verdiept mijn onderzoek naar natuurmetaforen en breidt de technische mogelijkheden van het werken met verschillende individuele geluidsbronnen uit. De installatie bestaat uit 576 piëzo-luidsprekers die in het lege zwembad van het openbare zwembad Oderberger Straße in Berlijn zijn geïnstalleerd. Door drie 24-bits audiokanalen te demultiplexen naar 1-bits signalen, wordt elk van de 576 luidsprekers een onafhankelijke geluidsbron die eenvoudige 1-bits pulsen, tonen en gekleurde geluiden kan produceren. De individuele luidsprekers gedragen zich als pixels op een computerscherm en maken het mogelijk om grafische en bewegende geluids”beelden” te projecteren op het oppervlak van de installatie. Om het werk te ervaren, wordt het publiek uitgenodigd om af te dalen in het lege zwembad. Het SoundBits-project werd in 2001-2002 ontwikkeld bij IRCAM in Parijs. SoundBits 01 – de première van dit project – werd in opdracht van Inventionen 2002 gemaakt.
Hannah Leonie Prinzler:
8/ _[’d∧zn] 05:01
De installatie _[’d zn] creëert een sfeer van geluid en licht die de bezoeker activeert bij het betreden van de ruimte. Aan het plafond hangen drie glazen platen, waarop twaalf wijnglazen zijn geplaatst. Trillingen zorgen ervoor dat de platen akoestisch en visueel waarneembaar in trilling worden gebracht: er ontstaan geluiden wanneer de glazen schudden en wanneer het materiaal botst. Tegelijkertijd beweegt de transparante UV-vloeistof in de uitsparingen van de bril. Het zwarte licht maakt deze beweging zichtbaar. De echte geluiden vermengen zich met het geluidsmateriaal in de wijnglazen. De lichtvlekken in de ruimte en het samenspel van geluiden veranderen voortdurend.
Ludger Hennig:
09/ eisen fern 10:14
…het moet iets heel stils zijn, een verre, ongerepte, dromerige wereld die je omarmt zodra je er dichterbij komt… Zes stalen platen, elk voorzien van een transducer, worden bespeeld met geluiden, waardoor verschillende, homogene geluidslandschappen ontstaan die soms samen bewegen, soms onafhankelijk, tegen elkaar in, in elkaar overvloeien en iets nieuws creëren…
Inventionen 2002
Berliner Festival Neuer Musik
26.Juni – 7. Juli 2002
© 2004 DAAD
PFAU-Verlag und Autoren
ISBN-3-89727-259-8
LC-nummer 08864
GEMA