Ensemble Corona – The French Connection

Bij ‘corona’ denken we tegenwoordig aan een ziekte, en ‘the French connection’ roept eerder seksuele connotaties bij ons op. Van het eerste hadden we anno 2012 nog geen idee, het tweede zal stiekem wel expres zijn geweest.

In elk geval ligt de hoofdzaak op een ander terrein. In de renaissance (vijftiende en zestiende eeuw) maakten de Zuidelijke Nederlanden muzikaal de dienst uit. Vijf generaties componisten uit het huidige België en Noord-Frankrijk zorgden met steeds nieuwe vernieuwingen voor internationale waardering en een ereplaats in de muziekgeschiedenis.

Josquin des Prez, de ongekroonde koning van de Derde Nederlandse School, werd zo bekend dat hij zelfs tot het gesloten Italië doordrong. In dit concert horen we zijn invloed bij Francesco de Layolle, een Italiaan die jaren in Frankrijk doorbracht en de muziek van het noorden naar zijn vaderland meebracht. Hoewel we Josquin vooral kennen van missen en andere gewijde muziek, horen we hem hier van zijn wereldse kant. Het concert opent meteen met een koninklijke fanfare en blijft haast de hele tijd bij de aardse schoonheid betrokken. Chansons horen we, en dansen. Muziek met begeleiding, of zelfs helemaal instrumentaal. Het is namelijk deze muziek die De Layolle beïnvloedde en die in Italië populair werd. Pas een generatie later zouden er ook op grote schaal geestelijke componisten van de Nederlanden naar Italië gaan.

Met deze muziek waan je je niet in een kerk, wel ergens aan het hof. Het is dan ook het verhaal van het hofleven dat Ensemble Corona hier wil schetsen. Het hofleven met zijn pracht en praal, zijn intriges, zijn hoge heren en dames (‘Qui dabit oculis’ lijkt een religieus gezang, maar is een treurlied voor Anne de Bretagne). Maar als de politieke spelletjes gespeeld en de oorlogen gevoerd zijn, is het tijd om te dansen. Een branle bijvoorbeeld.