Waar zouden de vele bezoekers donderdagmiddag op af zijn gekomen, de Geertekerk was om vijf uur bijna vol. Was het voor Richard Egarr of voor William Lawes?
Academy of Ancient Music o.l.v. Richard Egarr
Festival Oude Muziek 2017
Donderdag 31 augustus, 17.00 uur Geertekerk Utrecht
door Evert Jan Nagtegaal
Waar zouden de vele bezoekers donderdagmiddag op af zijn gekomen: voor Richard Egarr of voor William Lawes?
Dirigent, organist en klavecinist Richard Egarr (1963) is een goede bekende en regelmatige gast op het podium van het Festival Oude Muziek, dit weekend geeft hij nog klavecimbelmasterclasses in het Polman’s huis. Composities van William Lawes (1602-1645) staat niet vaak op het programma.
Egarr was echter niet zo prominent aanwezig. Hij hield een korte inleiding waarin hij iets vertelde over Lawes en hij stelde twee vervangende violisten voor van de Academy of Ancient Music. Egarr volgde ooit in 2006 Christopher Hogwood op als Music Director van dit barokorkest dat voor dit concert dus maar een bezetting had van 4 instrumentalisten en 3 vocalisten.
Egarr zat verder achter het orgel dat op het podium stond, hij dirigeerde niet, het kleine ensemble was zo goed op elkaar ingespeeld dat dit niet nodig was. Geen grote rol voor Egarr dus. Zijn grote rol was echter het programmeren van muziek van de min of meer onbekende William Lawes.
De ‘iconoclast’ Lawes werd hij in de aankondiging genoemd. Een iconoclast staat voor een kunstbarbaar, een primitieveling. Zijn tijdgenoten vonden hem inderdaad een vreemd figuur omdat hij zich totaal niet hield aan de vaste regels van het componeren. Kortom, Lawes hield van experimenteren en daarom vond men hem een barbaar.
Lawes was een beschermeling van Koning Charles I van Engeland en werd in 1635 benoemd tot hofcomponist maar hij deed ook als soldaat samen met de koning mee aan veldslagen en bij een burgeroorlog in 1645 sneuvelde hij bij Chester, 43 jaar oud.
Geen enkel werk van hem werd tijdens zijn leven gepubliceerd en tenslotte overschaduwde de populariteit van Purcell zijn naam.
‘Your eyes will water’ zei Egarr in zijn inleiding. Ik heb echter mijn zakdoek niet hoeven te gebruiken.
Wel moest ik vaak glimlachen om een onverwachte modulatie in het eerder zo brave spel van strijkers en orgel. In een serieuze mooi gedragen lijn was er ineens een frivole krul. Als ik iets van de soldaat Lawes kon horen was dat vooral ‘de strijd tussen de toonsoorten’.
De vocale werken werden gezongen door twee sopranen (vooral de mezzo was zeer aangenaam) en een bas samen met organist Egarr. De tekst werd niet versterkt door de noten, zo ging het over een weduwe en ook over het loven van de Heer maar alleen bij het woord Lament hoorde ik een klaaglijke notenreeks die me even deed opveren.
De uitvoering van de muziek van Lawes was buitengewoon goed maar de muziek zelf raakte mij niet zo hoe kunstig de violen ook om elkaar heen dansten.
Verpakt tussen de Fantasy Suites en de liederen van Lawes zat een Fantasy Suite van Christopher Gibbons, ook weer een herontdekking van Egarr en de AAM, de zoon van de beroemde Orlando Gibbons. Met veel elan en virtuoos gespeeld door het ensemble.
Egarr en het orkest maakte in 2012 een cd met louter werk van deze wat latere tijdgenoot van William Lawes.
En nog eens valt me op hoe mooi de Geertekerk is als concertzaal, zeker voor deze transparante en intieme muziek. Bij King Charles aan het hof klonk het zeker niet beter… denk ik!
