Genre: Strijkkwartet
Componisten/uitvoerenden: Aleksandr Skrjabin | André Jolivet | Arthur Honegger
In “de Verkenning”, een concertreeks die in 1989 en 1990 in Den Haag liep, werd de luisteraar ingewijd in een eeuw aan moderne muziek.
Op 3 februari was het de beurt aan concert nummer zeven. We zitten ongeveer op de helft, in de late jaren dertig. De wereld snakte naar orde. Soms naar de extreme orde van een totalitair systeem, maar ook daarbuiten heerste het verlangen naar duidelijke regels en wetten. Tegelijk werd het hoe langer hoe duidelijker dat er een nieuwe oorlog in de lucht hing.
Les Six, een groep van zes Franse componisten, had één Fransman die eigenlijk Zwitser was: Arthur Honegger. Van hem horen we het Derde Strijkkwartet. Zoals alle componisten uit Les Six hield Honegger van klare, klassieke structuren en had hij weinig op met pretentie. Het mocht best een beetje schuren, maar radicaal vernieuwend wordt het nooit.
De grenzen die Les Six zichzelf stelde, werden in de Sovjet-Unie opgelegd. Wie daar al te radicaal componeerde, moest vrezen voor zijn baan of zelfs zijn leven. Nikolaj Mjaskovski had die grenzen nauwelijks nodig. Zijn stijl was gematigd en beviel de machthebbers. Zo kreeg hij niet minder dan vijf keer de Stalinprijs uitgereikt.
André Jolivet past wat minder in dit plaatje. Hij was van alle componisten nog het meest geïnteresseerd in atonaliteit en andere radicale modernismen. Zijn Mana, dat met zijn oosters-mystieke inspiratie vaag aan Skrjabin doet denken, zorgt hier voor de welkome afwisseling.
In 1941 viel Duitsland de Sovjet-Unie binnen, en stortte Japan zich op de Verenigde Staten. Het Interbellum was definitief afgelopen.
