Genres: Classicisme | Romantiek | Strijkkwartet
Componist: Ludwig van Beethoven
Opnametechniek: Glenn Mogot
Beethoven leverde een meesterproef af met zijn eerste zes strijkkwartetten. Maar met de volgende serie trok hij het genre echt naar zich toe.
In het vorige concert hoorden we het Danel Kwartet al vijf van de zes kwartetten opus 18 spelen. Deze kwartetten worden de “Haydnkwartetten” genoemd – omdat ze aan Haydn zijn opgedragen, maar ook omdat ze nog sterk de geest van de meester uitademen.
In dit concert horen we het laatste van de zes Haydnkwartetten, maar vooral ook de volgende reeks: de kwartetten opus 59 ofwel de Rasumovskikwartetten. Deze kwartetten zijn maar met zijn drieën. Beethoven heeft intussen een naam opgebouwd als scheppend musicus in het topsegment. Hij staat erop dat zijn muziek niet zomaar massaproductie is, dus een pakketje van zes kwartetten zit er echt niet meer in. Het jaar van compositie is 1808, het jaar waarin Beethoven ook de Vijfde en Zesde symfonie schrijft. Wat voor die werken geldt, kun je ook over deze drie kwartetten zeggen. Beethoven spreekt door zijn muziek als individueel kunstenaar de luisteraar toe. Vreugde in de muziek is zijn vreugde, verdriet in zijn muziek is zijn verdriet. (En dus niet, zoals in het zesde kwartet waarmee dit concert begint, ‘het’ verdriet.) De vormen worden wat minder vast en de inhoud – het muzikale materiaal, raakt steeds verder weg van het klassieke moederschip. Maar Beethoven heeft nog altijd een opdrachtgever, een geldschieter waarmee hij rekening moet houden. Om de Russische prins Rasumovski te plezieren horen we hier en daar een Russisch liedje in de muziek.
De Rasumovskikwartetten behoren tot het mooiste wat Beethoven geschreven heeft. Wat er zo prachtig aan is, valt niet zo elegant onder woorden te brengen. We kunnen u en iedereen alleen vragen om te luisteren.
