Erard Ensemble met La douce France

Beide merken zijn allang verdwenen, maar Pleyel en Érard domineerden in de negentiende eeuw de pianomarkt. In Frankrijk bleef de pianotechniek van deze reuzen – rechtsnarige bouw en lichtere aanslag – nog wat langer populair, totdat ook daar de Steinway met zijn zware mechaniek en kruissnarige bouw de dienst ging uitmaken.

Op een licht Frans instrument past lichte Franse muziek. In dit concert horen we drie werken dan wel werkcycli van componisten die grote dingen konden met het kleine gebaar. Alle drie? Ook Ravel? Ja, ook die. Want hoewel we Ravel natuurlijk goed kennen van grootse orkestwerken waarin het er behoorlijk hard aan toegaat, is hij een impressionist in hart en nieren, die het best uit de voeten kan met subtiele verschillen. Verschillen in klankkleur, in dynamiek, in harmonie en melodie – hoe meer je luistert, hoe meer je ontdekt.

André Caplet is van een generatie later. Hij behoort tot de neoclassicisten, een groep moderne componisten uit de tijd tussen de twee wereldoorlogen die de romantische muziek van de negentiende eeuw verwierp en sterk terugverlangde naar de rechttoe rechtaan eenvoud van de achttiende eeuw. Bij sommige van die componisten kan het er bijtend aan toegaan, sarcastisch en uitdagend. De meesten van hen, waaronder ook Caplet, is het vooral te doen om klare structuren en een eenvoudige methode. Zijn muziek ligt vaak gemakkelijk in het gehoor.

Met Gabriel Fauré zitten we nog met anderhalf been in de romantiek. Hij werd beroemd door zijn zachtaardige zoete muziek waar zelden grote contrasten in zitten. Dit pianokwartet is dan nog relatief emotioneel geladen. De jonge Fauré schreef het rond de tijd dat zijn verloofde Marianne Verdot hem zijn woord teruggaf. Niettemin is ook hier de sfeer niet de hele tijd dramatisch; grote delen van het stuk zijn juist erg zonnig.