Componisten/uitvoerenden: Anton Webern | Brian Ferneyhough | Pierre Boulez
Opnametechniek: Ruurd Abma
De avant-garde van de jaren vijftig en zestig was moderner dan modern. Ook nu nog klinken hun composities als muziek van Mars – wat voor de componisten van heden ten dage allang niet meer geldt.
Pierre Boulez zette met zijn Tweede pianosonate een belangrijke stap naar het serialisme. Als een van de weinigen in Frankrijk van 1948 wilde hij radicaal breken met de muziek van voor de oorlog. Alleen de radicale, esoterische Webern was acceptabel als invloed. Drie jaar later zou de revolutie van Darmstadt plaatsvinden: de seriële revolutie werd een feit en had binnen een paar jaar het pleit gewonnen.
Voor even dan. Rond 1960 sloeg de moderne muziek andere wegen in (toeval, collage, computers) en vanaf 1970 raakte de avant-garde zelfs uit de mode. Componisten gingen weer toegankelijker en vooral melodischer componeren. Zo niet Brian Ferneyhough. Deze Brit blijft componeren volgens de idealen van de jaren vijftig en wordt daarom een ‘neo-modernist’ genoemd. Zijn werken zijn notoir moeilijk – om te luisteren, maar ook om te spelen. Er valt dus veel eer te halen voor een musicus als hij Ferneyhough kan spelen. De Italiaanse contrabassist Stefano Scodanibbio (1956-2012) durfde die uitdaging wel aan. Hij bestelde Trittico per Gertrude Stein bij de Britse wiskundemeester. In de beste virtuozentraditie componeerde hij ook zelf voor zijn instrument. “Strumentale” is zijn solostuk droog geheten. Inspiratie bij Ferneyhough lijkt hij niet gehaald te hebben. Zijn extreem repetitieve stuk – niet veel meer dan steeds dezelfde toon op steeds verschillende manieren gespeeld – is op dit concert een vreemde eend in de bijt. Maar ook de gedroomde uitsmijter: na een heel concert rekenen, nadenken en hoofdbreken krijgt het publiek een energieshot op de klanken van Scodanibbio zelf.
