Lichtverteerbare ernst

Wat hebben de drie componisten die het DoelenKwartet hier ten gehore brengt gemeen? Alle drie componeren ze tonaal maar niet populistisch, alle drie zijn ze beïnvloed door de minimal zonder echt bij die stijl te horen. Het is concrete muziek, muziek die je als luisteraar vast kunt pakken, muziek waar je geen vuistdikke gebruiksaanwijzing bij nodig hebt. Geen achtergrondmuziek, wel muziek die zich laat beluisteren.

Giel Vleggaar (*1974, verreweg de minst bekende van het stel) heeft zijn wortels in de wereldmuziek, jazz en popmuziek. Hij levert hier een vlot lopend stuk af dat zich niet zomaar in een hoekje laat duwen maar dat er, zo kunnen we toch wel zeggen, zonder de jazz niet geweest zou zijn.

Vanessa Lann (*1966) werd als Amerikaanse geboren maar koos voor Nederland. Haar werk heeft twee kanten: ritmisch, in de geest van de Haagse meesters voor we ze hierheen kwam, en verstild. De cyclus Landscape of a soul’s remembering maakt ons, zoals de titel wel doet vermoeden, vooral met de tweede kant van haar vertrouwd.

John Adams (*1947), ook een Amerikaan maar helaas niet naar Nederland geëmigreerd, is misschien wel de belangrijkste componist van de laatste decennia. Hij groeide op met het minimalisme van Philip Glass en Steve Reich, maar liep al gauw tegen beperkingen aan. Als minimalist ben je al gauw bezig jezelf – letterlijk – te herhalen. Hoe zorg je dat je blijft doorcomponeren, zonder eenzijdig terug te vallen op stijlen van vroeger? Adams’ postminimalisme werd dé soundtrack van onze tijd: ritmisch, onvoorspelbaar en een soort van tonaal. John’s book of alleged dances voldoet aan deze beschrijving, maar gaat er erg luchtig mee om. Mocht dat nog niet uit de titel van het geheel blijken, dan spreken delen als “Toot nipple” en “Alligator escalator” wel boekdelen.