Olga Tverskaja

Componisten werden aan het einde van de achttiende eeuw steeds belangrijker. Van ambachtslieden, die muziek in opdracht moesten schrijven en hun kunde weer aan een zoon of leerling doorgaven, werden het grote sterren die je als publiek moest bewonderen. Niet zo vreemd dus dat componisten meer pretenties kregen. De muziek die ze schreven moest het publiek niet alleen vermaken, ze moest ook communiceren. Er moest iets van de componist zelf in zitten, anders kon hij er niet achter staan.

Zo ontstond langzaamaan de romantiek. En het mooie is: het gebeurde op meerdere plekken gelijktijdig. In Wenen en Parijs, maar ook ver weg van de muzikale centra. Zo schreef de Ier John Field begin negentiende eeuw de eerste nocturnes. Lang voordat Chopin met dit genre wereldberoemd werd, en in een tijd dat de meeste pianocomponisten ‘gewoon’ sonates en variaties schreven, vond Field dit karakterstuk uit.

John Field bracht een groot deel van zijn leven aan het andere eind van het continent door. Eind 1802 ging hij naar Sint-Petersburg, en in Rusland zou hij zich voorgoed vestigen. Dit land was namelijk in rap tempo op de trein van de westerse kunst gestapt. De vraag naar westerse muziek was hoog, vooral in hofstad Sint-Petersburg maar steeds meer ook bij de rest van de Russische burgerij.

Het was dan ook een kwestie van tijd voordat Russische componisten serieus de concurrentie met buitenlandse sterren zouden aangaan. Russin Olga Tverskaja helpt ons meteen met twee voorbeelden. Eén naam kennen we: Michail Glinka domineerde jarenlang het Russische muziekleven en werd ook in het westen bekend. Ivan Laskovski is een stuk minder bekend. Hij blijkt ambtenaar te zijn geweest aan het Ministerie van Oorlog, maar zijn pianospel was zo goed dat hij er een heuse reputatie mee wist op te bouwen. Zijn relatief kleine oeuvre was van grote invloed op bijvoorbeeld Tsjaikovski. Alleen dat is al reden genoeg om er eens goed naar te luisteren.