Uit Zuid-Afrika komt hij, en hij brengt ons jazz. Wat kunnen we verwachten van Zim Ngqawana?
Ondanks zijn moeilijke naam, met zo’n voor ons bijna onuitsprekelijke klikklank erin, maakte Zim Ngqawana (1959-2011) geen moeilijke muziek. Hij combineert de opbouw en het idioom van de jazz met elementen uit de Zuid-Afrikaanse muziek. Met de maskanda om precies te zijn. Soms staat de jazz wat meer op de voorgrond, soms hoor je de Afrikaanse elementen beter, maar altijd is het de geest van de jazz die regeert. Eigenlijk maakt het ook niet zoveel uit. Afrikaanse volksmuziek is van zichzelf al zo ritmisch dat ze zich uitstekend met de jazz laat vermengen. Dat hebben we al vaker gezien bij Afrikaanse jazzmuzikanten.
Goed, de muziek ligt gemakkelijk in het gehoor. Maar dan toch niet té gemakkelijk? Het wordt toch geen veredelde cocktailparty? Beslist niet. Ngqawana brengt tenslotte nieuwe klanken naar de jazz, die we nog niet kennen. Bovendien schuwt hij ook niet om in zijn solo’s flink uit zijn bol te gaan. Zijn sopraansaxofoon klinkt het ene moment nog poeslief, om kort daarna te gaan gillen en gorgelen – en natuurlijk heel beheerst weer terug in zijn rol te vallen. In de verte doet zijn werkwijze ons een beetje denken aan latin jazz.
Enig minpuntje: de tracknummers van dit concert zijn niet bekend. Ngqawana en zijn mannen spelen bijna aan één stuk door, en hoewel af en toe duidelijk A ophoudt en B begint, komt de vibe van het concert nooit helemaal tot stilstand. Het beste kun je gewoon maar de hele gig achter elkaar luisteren – daar krijg je geen spijt van!