za 5 juli 2025, 23:00 uur – ProgJazz.
In dit uur maar liefst twee stukken met elk een tijdsduur van ca. 20 minuten: de Pat Metheny Group en Terry Riley. Gaat u er in alle rust voor zitten. De opening is voor Chick Corea, met Return to Forever – Vulcan Worlds en Beyond the Seventh Galaxy.
Lyle Mays – Locked in Amber
Keyboardspeler/multi-instrumentalist Lyle Mays (1953-2020) is vooral bekend als muzikant, componist en arrangeur van de Pat Metheny Group (zie vooral ook het volgende nummer in dit programma). In 2000 verscheen zijn “Solo: Improvisations for Expanded Piano”.
Locked in Amber duurt nog geen vijf minuten, maar lijkt in tijd veel langer door het langzame tempo. Twee op elkaar reagerende lagen: een a-ritmisch veld dat langzaam in kleur en register verschuift, én “expanded” piano. Die piano blijft in een beperkt laag gebied. Het ‘kleurenveld’ zorgt voor een lang uitgesmeerde eindfase.
Mays zelf over dit stuk: “(…) my intent when I started improvising was to keep the entire piece in the low end of the piano. (…) it sounded like echoes of things in the past.”
—————————————————–
Pat Metheny Group – The Way Up, Part Two
Gitarist/componist Pat Metheny (1954) formeert in 1977 een jazz fusion band die ruim dertig jaar actief zal blijven. In wisselende bezettingen zijn er, in de loop der jaren, zo’n twintig muzikanten bij betrokken. Alleen Lyle Mays (toetsen) blijft – naast Metheny – een stabiele factor. In 2005 verschijnt het studio album The Way Up, dat een jaar later een Grammy Award wint.
De 68 minuten van het gehele stuk The Way Up zijn in vier delen opgesplitst. U hoort Part Two. Tijdsduur, 21 minuten.
Een avontuurlijke, muzikale trip. Texturen variëren van solotoetsen tot een breed kleurenpalet. Die variatie gaat ook op voor de dynamiek – de klanksterkte. Meerdere, langzaam stuwende golven monden uit in een rollercoaster met een finale-effect tot in de 13e minuut. Na deze break volgt een nieuwe opbouw, inclusief stemmingswisseling. Fraai lyrische solowerk van onder meer harmonicaspeler Grégoire Maret.
—————————————————–
Terry Riley – A Rainbow in Curved Air (1968)
In de jaren ’60 kwam de minimal music – ook wel ‘repetitieve muziek’ – bovendrijven. Kenmerken: veel herhaling, subtiele verschuivingen en variaties, consonante harmonieën, vaak één, of slechts enkele grondtonen, lange tijdsduur van de stukken. Terry Riley behoort tot de grondleggers van deze destijds vernieuwende en invloedrijke stijl.
Ook dit stuk neemt met zijn 19 minuten ruim de tijd. Riley is de enige muzikant. Hij bespeelt drie elektrische klavieren en enkele slaginstrumenten. Die verschillende muzikale lagen zijn via overdubbing onder en boven elkaar geplakt, aldus de illusie wekkend van een groep muzikanten. Er is één continue bastoon, en één tempo. De ‘registers’ van de klavierinstrumenten creëren variatie in klankkleuren.
Dit album heeft grote invloed gehad op zowel jazz- als rockgroepen. Er is zelfs een rockband die zich Curved Air heeft genoemd.
Ook in dit uur: twee stukken van Chick Corea. Zie De Gids.
ProgJazz – Storm Bakker
Foto: Pat Metheny Group, met Lyle Mays (links) en Pat Metheny (rechts)
