Search for:
spinner

Pianovuurwerk met Vicky Chow

za 7 dec 2019

New York is een ware pleisterplaats gebleken voor pianisten die niet terugschrikken voor uitdagend, eigentijds repertoire. Amerikaanse pianopioniers van de twintigste eeuw zijn onder meer David Tudor, Yvar Mikhashoff en Margaret Leng Tan, maar ook een nieuwe generatie timmert hard aan de weg onder wie Conrad Tao en Vicky Chow. Deze laatste pianiste gaf een exclusief solorecital bij muziekpodium De Link in Tilburg. Ze speelde louter werken van Amerikaanse componisten.

Chow is al een tijd lid van het Bang on a Can collectief. Een als bandje opererend muziekensemble dat zich specialiseert in postminimalisme en eigentijdse muziek met knipogen naar rock en jazz. Tijdens haar indrukwekkende recital op dinsdag 3 december speelde Chow vanzelfsprekend werk van de drie centrale Bang on a Can componisten, David Lang, Julia Wolfe en Michael Gordon. Componisten die als sinds de jaren tachtig invloeden van minimal, artrock, renaissancemuziek en pop in hun werk door laten klinken. De Nederlandse componist Louis Andriessen wordt door hen als peetvader aanbeden.

Van David Lang speelde Chow het intieme, ietwat eenvoudige Beach (1997) waarin Lang onherkenbaar flarden van Beach Boys liederen heeft verwerkt. Een hommage aan een goede vriend dat deel uitmaakt van Langs cyclus Memory pieces. Centraal staat een milde melodie in de rechterhand die omlijst wordt door hoge en lage accenten in de linkerhand. Julia Wolfe’s Compassion (2001) komt harder aan. Haar korte pianowerk is dan ook geschreven naar aanleiding van 9/11. Een grimmig werk vol knauwende, gepijnigde akkoorden waar Chow zich lekker in kan vastbijten. Een fysieke, uitermate virtuoze pianiste, zoals dat later tijdens haar recital zal blijken tijdens de gedenkwaardige uitvoering van Michael Gordons werk.

Voor twee, recentere pianowerken moest Chow de pianosnaren preparen met kneedbare rubbertjes. Mammal (2016) van Fjóla Evans ademt eenzelfde ritueel karakter uit als veel van John Cage’s prepared pianowerken. Meditatieve melodieën worden geschraagd door een onevenwichtige, spanningsboog verslappende opbouw. Een stuk geslaagder was het ronduit speelse prepared pianowerk Vick(i/y) van Andy Akiho uit 2008. Een veertigjarige componist die buitengewoon inventief te werk gaat. Bekijk op YouTube bijvoorbeeld maar eens zijn maffe Concerto Ricochet voor pingpongers (!), viool, slagwerk en orkest. In Vick(i/y) smeedt Akiho een subtiele symbiose tussen de geprepareerde en de normale pianoklanken. De gamelanachtige, geprepareerde klanken gaan een fraai duet aan met de meer lyrische ‘normale‘ pianopassages. Als luisteraar blijf je tot het eind geboeid door dit swingende stuk.

Eén van de mooiste werken op het programma komt op naam van Caroline Shaw, die als jonge componiste naam maakt met het vocale gezelschap Roomful of Teeth en haar Pulitzer-prijswinnende Partita. Komend voorjaar toert Roomful of Teeth door Nederland.
Chow laat vanavond alvast een andere kant van Shaw horen. Haar Gustave Le Gray (2014) is opgedragen aan een Franse pionier van de fotografie. Zijn fotografische experimenten met belichting inspireerde Shaw tot een melodieus, naar Chopin verwijzend werk. Centraal staat een zich statig ontvouwende melodie, die Shaw op verbluffende wijze steeds opnieuw weet in te kleuren en bij te lichten. Chow toonde zich een gevoelvol interpreet van deze breekbare muziek.

En dan moest het klapstuk nog komen. In Sonatra (2004) van Michael Gordon mag Chow haar handen en armen flink laten wapperen. Een werk dat inmiddels tot haar signatuurstuk is uitgegroeid. Op het tafeltje in de foyer ligt zelfs een speciale EP met het werk te koop. Michael Gordon verstaat de kunst om de magie van minimal music keer op keer op te rekken. Conceptuele composities die toch hun aardse, fysieke glans behouden. Sonatra is een waar meesterwerkje. Chow maakt helse bokkensprongetjes met haar handen om de extreme registers, repetitieve passages en stevige tempi die Gordon verlangt, te bewerkstelligen. Als een menselijke player piano zwiert Chow door het stuk, waarbij de menselijke maat van de muziek steeds voorop blijft staan. Alsof Ligeti’s spektakeletudes opgaan in Reichs dwangmatige, minimal-experimenten. Dat Chow dit werk soepel en vanzelfsprekend tot een goed einde brengt, zegt iets over haar niet geringe meesterschap.

Hulde aan het team van De Link dat ze Chow speciaal uit New York hebben laten overkomen voor dit bijzondere recital. Komend jaar zijn er onder meer optredens te beleven van ensembles Oerknal, Musikfabrik en Spectra. Op 7 januari klinkt David Langs vocale werk Love Fail.
Informatie: www.delink.nl

Het recital van Vicky Chow is opgenomen door de Concertzender/Kees van de Wiel en wordt uitgezonden op 20 januari (20.00 uur).

Geschreven door programmamaker Mark van de Voort.