Muziek uit Congo-Kinshasa, geselecteerd door Kees Schuil uit zijn verzameling Afrikaanse LP’s, met M’Bilia Bel, Tabu Ley Rochereau en Orchestre Afrisa International.
M’Bilia Bel is op 30 augustus 1959 in Kinshasa geboren. Haar echte naam is M’Bilia M’Boyo. Zij begint haar muzikale carrière op 17-jarige leeftijd als 
achtergrondzangeres bij Abeti Masikini. Deze zangeres is geboren in 1954 in Kisangani. Na een zeer succesvol optreden, in 1973, in de Olympia concerthal in Parijs noemt de Franse krant France Soir haar “La Tigresse” (De Tijgerin). Terug in Congo noemt ze de danseressen waarmee ze optreedt “Les Tigresses”. En M’Bilia Bel, evenals Tshala Muana, maken dan deel uit van deze tijgerinnen.
Al snel wordt M’Bilia Bel ontdekt door Sam Mangwana en gaat zij bij hem als achtergrondzangeres zingen. Maar zij wordt pas echt bekend als in 1981 Tabu Ley Rochereau haar vraagt te komen zingen bij zijn band “Orchestre Afrisa International”.
Mangwana zelf is in 1963 begonnen bij de rumba band “African Fiesta”, geleid door Tabu Ley Rochereau. Hij gaat weg bij die band om enige tijd te gaan zingen in Brazzaville, waarna hij terugkeert naar Kinshasa en opnieuw toetreedt tot de band van Tabu Ley, die inmiddels “L’African Fiesta National” is gaan heten.
Vanaf 1981 hebben M’Bilia Bel en Tabu Ley samen vele albums geproduceerd. Beiden componeren vele songs, en soms componeren ze gezamenlijk een liedje. Niet alleen de albums, ook de optredens van Afrisa International zijn een groot succes, waarbij M’Bilia Bel de grote attractie is. Behalve een prachtige stem, heeft ze ook een groot danstalent. De danseressen van de band heten “Les Rocherettes”, en wanneer M’Bilia Bel met hen meedanst op het podium, dan reageert het publiek uitzinnig.
M’Bilia Bel en Tabu Ley trouwen omstreeks 1985. Maar in 1987 voegt Tabu Ley een andere zangeres toe aan de band, Faya Tess. Er ontstaan problemen, ofwel uit rivaliteit, ofwel doordat Tabu Ley ook een liefdesrelatie heeft met deze zangeres. En in 1988 verlaat M’Bilia Bel de band om een solocarrière te beginnen. Ze gaat eerst naar Gabon, dan naar Parijs. Daar gaat ze samenwerken met de Congolese gitarist Rigo “Star” Bamundele. Hun eerste album is een groot succes, zowel in Kinshasa als elders. Maar de volgende albums zijn minder succesvol. In 1996 keert ze terug naar Congo. 
Ze gaat daar samenwerken met Souzy Kasseya, met wie ze in 2001 een zeer succesvolle CD uitbrengt. Weer was hun tweede album een minder groot succes. In 2009 werkt ze samen met Simaro Lutumba, die vele jaren lid is geweest van T.P.O.K. Jazz van Franco. Weer een groot succes. Haar laatste album brengt ze uit in 2017.
Tabu Ley Rochereau heeft meer dan 250 muziekalbums geproduceerd. Hij is diverse keren in Nederland geweest. Eerst met Faya Tess. Ook een keer samen met Papa Wemba, in het oude Tivoli in Utrecht en tenslotte in 2003 in Rasa in Utrecht. In 2013 is hij overleden in Brussel aan een beroerte, 73 jaar oud. Volgens sommigen heeft hij 35 kinderen, volgens anderen 46 of 89, en in 2008 wordt gezegd dat hij 104 kinderen zou hebben, maar zelf had hij geen idee hoeveel. Hij zorgde er wel voor dat zijn kinderen een goede opleiding kregen. Enkele van zijn kinderen hebben een muzikale carrière gevolgd. De bekendste is Melodie Tabu, dochter van M’Bilia Bel. Zij zong mee op Tabu Ley’s laatste album “Tempelo”, uit 2006.
M’Bilia Bel zelf is nu dus 60 jaar oud. Eind 2018 heeft ze nog een concert gegeven in Kigali, in Rwanda.
Met dank aan Muziekweb in Rotterdam.
En ook met dank aan Barbera Schuil, voor het beschikbaar stellen van haar Afrikaanse LP’s.
Playlist:
- M’Bilia Bel avec Seigneur Ley Rochereau et L’Afrisa international: Kelhia, 7:15.
LP L’Explosive, 1982, Genidia GEN 102 - Abeti Masikini: Bi suivra suivra, 3:30
LP Souvenirs, souvenirs, vol.1, 1974
Déclic 505672 - Rochereau/Mangwana L’African Fiesta National: Sophie Elodie, 2:54, Componist: Tabu Ley Rochereau
LP Belle Époque, 1985, AFRICAN 360.150 - Rochereau/Mangwana L’African Fiesta National: Samambi, 2:55, Componist: Sam Mangwana
LP Belle Époque, 1985, AFRICAN 360.150 - M’Bilia Bel, Avec Seigneur Ley et l’Afrisa International: Ba Gerants Ya Mabala, 7:24, Componist: Tabu Ley
LP M’Bilia Bel soulève les foules et sème l’hysterie en Amérique, 1984, Genidia GEN 110 - M’Bilia Bel, Avec Seigneur Ley et l’Afrisa International: Ba Jeu De Coin, 7:03, Componist: M’Bilia Bel
LP M’Bilia Bel soulève les foules et sème l’hysterie en Amérique, 1984, Genidia GEN 110 - Tabu Ley et M’Bilia Bel avec Afrisa International: Vina, 6:18, Componist: Shaba Kahamba
LP Loyenghe, 1983, Genidia GEN 107/108 - M’Bilia Bel, Avec Seigneur Ley et l’Afrisa International: Cadence Mudanda, 8:25, Componist: Tabu Ley
LP Keyna, 1984, Genidia GEN 114 - M’Bilia Bel with Orchestra Afrisa: Tonton Skoll, 7:35, Componist: Tabu Ley
LP Boya Ye 1985, Genidia/Stern’s AFRICA STERN 1012 (GEN 116) - Tabu Ley et M’Bilia Bel avec Afrisa International: Bameli Soy, 9:01, Componist: Tabu Ley/M’Bilia
LP Loyenghe, 1983, Genidia GEN 107/108
Samenstelling:
