Een os op het dak 80: De os in tijden van oorlog # 43.
Een introductie van eigentijdse muziek in gewonemensentaal.
Werken van Alisa Formaziuk [zie foto] , Zulema de la Cruz,
Rozalie Hirs & Daan Manneke.
Aflevering tachtig van Een os op het dak van Thea Derks, geïnspireerd op haar boek Een os op het dak: moderne muziek na 1900 in vogelvlucht.
Arm Oekraïne. Met een almaar weifelend Europa en een Amerikaanse president die voortdurend zijn loyaliteiten verlegt, ziet de toekomst van het land er weinig rooskleurig uit. Het ‘vredesplan’ dat Trump de Oekraïners probeert op te leggen komt neer op een totale capitulatie, met de ongunstigst denkbare voorwaarden: het opgeven van grote gebiedsdelen én het drastisch inkrimpen van de krijgsmacht. – Het lijkt wel een uitnodiging aan Rusland om in de toekomst opnieuw aan te vallen.
Daarom vandaag opnieuw muziek uit Oekraïne. We openen met Barathrum dat Alisa Formaziuk in 2023 componeerde voor contrabas en slagwerk. Het was een opdracht van het Canadese MuSE project, waarin studentencomponisten en -uitvoerders van verschillende onderwijsinstellingen in Montréal en Oekraïne samen nieuwe werken creëren. Het stuk werd in oktober 2023 ten doop gehouden in de multimediazaal van het Conservatorium van Montreal.
Deze maand verschijnt de cd Le chant des muses van de Spaanse violiste Anna Urpina. Hierop brengt zij vrouwelijke componisten uit de Barok onder de aandacht en plaatst deze naast stukken van levende componisten. Het bijzondere is dat ze sde oude muziek op een barokviool speelt en de moderne op een eigentijdse viool, bepaald geen sinecure. In het januarinummer van De Nieuwe Muze verschijnt een uitvoerig interview van Thea Derks met deze avontuurlijke musicus. Vandaag hoort u Canciones de Amor voor sopraan, viool, cello en piano van de eveneens Spaanse componist Zulema de la Cruz.
Onlangs rolde ook de cd Rosehart van de persen, met orkestwerken van Rozalie Hirs. Vorige maand verscheen al een cd met kamermuziek van deze Nederlandse dichter-componist. Hiervan klonk article 10 [prisms] in de aflevering van 2 november. Vandaag het orkestwerk Roseherte dat Hirs in 2008 voltooide en datzelfde jaar zijn wereldpremière beleefde tijdens de Nederlandse Muziekdagen. Derks noemde het destijds ‘een betoverend klankkleurenspel, waarin het orkest tot één ademend en pulserend geheel wordt omgevormd’.
Al even vers van de pers is het album Archipel X, met muziek voor orgel (soms met solosopraan) van Daan Manneke en door hem bewonderde componisten. Manneke werd afgelopen maand 86. De cd is vernoemd naar zijn almaar uitdijende reeks composities met de titel Archipel en naar zijn gelijknamige boekje, dat vorig jaar verscheen. Vandaag hiervan een van de Basler Psalmen, die voor het eerst integraal op cd verschenen.
Tip: de 1e druk van Een os op het dak is uitverkocht, maar via boekenbestellen.nl ontvangt u een exemplaar van de 2e druk.
1. Alisa Formaziuk. Barathrum.
Antonin Granier, slagwerk. Ali Remondini, contrabas.
2. Zulema de la Cruz. Canciones de Amor.
Anna Urpina, viool. María Hinojosa, sopraan. Nicola Brovelli, cello. Daniel Oyarzabal, piano.
3. Rozalie Hirs. Roseherte.
Radio Filharmonisch Orkest olv Micha Hamel.
4a. Daan Manneke. Psalm 65:
‘Friedenskonzert für Sopran und Orgel Vocalise’.
Nanette Mans, sopraan. Gerben Budding, orgel.
4b. Daan Manneke. Empor, Trompeten und Posaunen Attaca!
Gerben Budding, orgel.
Samenstelling, techniek en presentatie: Thea Derks.
