Mariama | Concertzender | Klassiek, Jazz, Wereld en meer
Search for:
spinner

Mariama

vr 2 dec 2022 20:00 uur

Muziek met een politieke tekst, uit Guinée Conakry, Zaïre en Togo.

In diverse Afrikaanse landen werd destijds muziek gemaakt om de president of de (meestal enige) politieke partij te prijzen. Het land dat hierin de kroon spande, was Guinée Conakry. Ahmed Sékou Touré was president van Guinée vanaf de onafhankelijkheid in 1958 tot zijn dood in 1984. Zelf was hij een groot muziekliefhebber. In 1961 ontbond hij de bestaande dansorkesten en richtte hij een aantal staatsorkesten op. Al deze orkesten hadden in die tijd wel een nummer op hun repertoire waarin zij de roem bezongen van de president en de Parti Démocratique de Guinée, de P.D.G.

Zowel de Super Boiro Band, het orkest van de Garde Républicaine, als L’Orchestre Féminin de la Gendarmerie de Guinée, beter bekend als Les Amazones de Guinée, brachten een nummer “P.D.G.” uit.

Het orkest Balla et ses Balladins, genoemd naar de trompettist en leider van dit orkest, Balla Onivogui, heet ook wel Orchestre du Jardin de Guinée, naar een dansbar in Conakry, waar het orkest optrad, en die nu nog steeds bestaat. Zij zijn één van de eerste orkesten in Guinée die traditionele muziekinstrumenten combineren met moderne instrumenten. Zij treden nog steeds op in Conakry. Uiteraard hadden zij op hun repertoire ook een nummer “P.D.G”.

Het orkest Le Palm Jazz de Macenta bezong in het nummer “R.D.A.”
(= Rassemblement Démocratique Africain) de roem van Sékou Touré en de partij, evenals het Ensemble Instrumental de Labé in het nummer “P.D.G. Lannata Sine”. De stad Labé ligt op het Fouta Djallon plateau, dichtbij de bron van de rivier Gambia. Het was destijds de hoofdstad van de Fulani-staat Fouta Djallon. Afkomstig uit dezelfde regio was de zanger en gitarist Kouyaté Sory Kandia. Hij is geboren in 1937 in Manta, bij Bodié in de Fouta Djallon. Daar werd hij ontdekt door Keita Fodéba, de leider en oprichter van Les Ballets Africains de Guinée. Kouyaté Sory Kandia zong en speelde gitaar bij deze beroemde dansgroep. Verder zong hij in het Ensemble Instrumental de la Radiodiffusion Nationale, en in zijn Trio De Musique Traditionelle Africaine. In 1977 overleed hij plotseling. In 1970 zong hij een lied ter ere van Sékou Touré en de Parti Démocratique de Guinée.

Behalve in Guinée werden ook in diverse andere Afrikaanse landen de president en de politieke partij bezongen, zoals bijvoorbeeld in Zaïre, Gabon en Togo.

In 1984 componeerden zowel Tabu Ley en Mbilia Bel, als Franco propaganda songs voor de presidentsverkiezingen in Zaïre. Het lied wat Franco uitbracht heette “Candidat na biso Mobutu”. Mobutu was de enige kandidaat en men kon uitsluitend JA of NEE stemmen. Volgens de officiële resultaten stemde 99% van de stemmers JA.

Behalve liederen ter ere van president Mobutu en de M.P.R., de Mouvement Populaire de la Révolution, kende Zaïre ook de “Animation politique”. Hierbij werd door een groep in rijen opgestelde zangers gedanst en gezongen ter ere van Mobutu en zijn partij, op muziek van een band. Naar Chinees of Koreaans voorbeeld. In de volgende links is te zien hoe deze “Animations politiques” in Zaïre er uitzagen:

Animation politique Zaïre, solo zang door Canta Nyboma

Animation politique Zaïre M.P.R. Provincie Shaba (Katanga)

Ook in Togo werden president Gnassingbe Eyadema en zijn partij, het Rassemblement du Peuple Togolais, bezongen. Félix Boccovi, met het orkest Togo Star’s onder leiding van Jos Farah, met zangeres Jacky Akoussah, zong het nummer “Voeux du R.P.T.”, wat wil zeggen: “Beste wensen van het Rassemblement du Peuple Togolais”. Het nummer “N’Bo Eyadema Mobutu”, van Napo De Mi Amor et ses Black Devil’s, over de presidenten Eyadema en Mobutu, werd gezongen door Mme I.K. Pidi Kpanté, die dit nummer ook gecomponeerd had.

Er bestaan niet zoveel opnamen uit Togo met dit soort politieke muziek. Net zoals in Zaïre bestond hier ook de “Animation politique”, en daar werd in dit land alle muzikale energie ingestopt. Elke middelbare school en elke stad had een zogenaamde “Groupe Choc”. Geregeld werd er in de middag geoefend, en tijdens officiële gelegenheden en manifestaties werd er in het openbaar opgetreden. Togo werd politiek ondersteund door Noord-Korea en er reden in het land busjes rond met Noord-Koreanen, die er onder andere op toezagen dat de “Animations politiques” correct uitgevoerd werden. Bij zo’n uitvoering op een nationale feestdag in 1981 werd gerapporteerd dat leerlingen van het Lycée de Kpodzi in Kpalimé de “Animations” gesaboteerd hadden. De leiding van de school voelde zich toen gedwongen om alle leerlingen te straffen met stokslagen (de jongens op hun handen, de meisjes op hun billen). Als ze toen niet zo’n strenge actie hadden ondernomen, dan zouden ze zelf in grote problemen zijn gekomen.

Hier enkele links naar videos van de “Animations politiques” in Togo:

Animation politique. Groupe choc de Bassar

Animation politique: Groupe choc de Nano

Animation politique: Groupe choc de Dapaon

Duidelijk is hier te horen dat de “Animations” in Togo meestal instrumentaal begeleid werden op traditionele instrumenten. En er werd gezongen in de lokale taal. Desondanks was de “Animation politique” buitengewoon impopulair in Togo, en toen deze werd afgeschaft, was de bevolking erg tevreden.

 

  1. Super Boiro Band: P.D.G., auteur: Sana Camara
    LP Niaissa & sa trompette, 1972, Editions Syliphone Conakry SLP 32, 3’41
  2. Les Amazones de Guinée: P.D.G., auteur: Les Amazones de Guinée
    LP Au coeur de Paris, 1983, Éditions Énimas Conakry SLP 76, 3’47
  3. Le Palm Jazz de Macenta: R.D.A, CD Authenticité – The Syliphone Years,
    Stern’s Music STCD3025-26, 5’07
  4. Franco Luambo Makiadi & Le T.P.O.K. Jazz: Candidat na biso Mobutu, auteur: Luambo Makiadi, 12″ 33 ⅓ RPM, 1984, Edipop Production POP 021, 6’25
  5. Animations musicales à la gloire de Mobutu et du MPR, YouTube, 2’50
  6. Animation politique Zaïre, Canta Nyboma, YouTube, 1’30
  7. Kouyaté Sory Kandia & Keletigui Et Ses Tambourinis & L’Ensemble National Djoliba: P.D.G., LP P.D.G./Boloba, 1970, Editions Syliphone Conakry SLP 17, 9’10
  8. Félix Boccovi & Togo Star’s & Jacky Akoussah: Voeux du R.P.T., auteur: Félix Boccovi, 7″ 45 RPM Ntifafa Na Mi, Philips PF 335 215, 2’43
  9. Napo De Mi Amor Et Ses Black Devil’s & Mme I.K. Pidi Kpanté: N’Bo Eyadema Mobutu, auteur: Mme I.K. Pidi Kpanté, 7″ 45 RPM, 1974
    Djassor Recording DK 002, 3’19
  10. Groupe Choc de Bassar, YouTube, 2’20
  11. Groupe Choc de Nano, YouTube, 1’00
  12. Orchestre du Jardin de Guinée: P.D.G., 7″ 45 RPM’, Bedianamo P.D.G.
    Editions Syliphone Conakry SYL 506, 4’34
  13. Ensemble Instrumental de Labé: P.D.G. Lannata Sine, LP Various – Folklore Et Ensembles Instrumentaux, Editions Syliphone Conakry SLP 43, 7’01

 

Samenstelling:
close
Om deze functionaliteit te gebruiken moet u zijn. Heeft u nog geen account, registreer dan hier.

Maak een account aan

Wachtwoord vergeten?

Heeft u nog geen account? Registreer dan hier.

Pas het wachtwoord aan