Mariama | Concertzender | Klassiek, Jazz, Wereld en meer
Search for:
spinner

Mariama

vr 2 jun 2023 20:00 uur

Nigeriaanse highlife met Rex Lawson, Dr. Victor Olaiya, Sir Victot Uwaifo en Fela Ransome-Kuti.

De zanger, trompettist en orkestleider Erekosima Jim Lawson wordt op 4 maart 1938 geboren in Buguma, niet ver van Port Harcourt, in Zuidoost Nigeria. Zijn vader is van de Kalabari stam uit Calabar in Rivers State, zijn moeder is Igbo uit Owerri Imo State.

De naam Ereko-sima betekent “geef deze geen naam”, want Rex Lawson’s vader geloofde niet dat dit kind zou overleven, omdat zijn eerdere kinderen allen jong waren overleden aan ziektes. Inderdaad krijgt Rex Lawson op jonge leeftijd pokken, maar zijn moeder bezoekt diverse locale genezers met him en Rex Lawson blijft in leven.

Zijn vader en oudere zus willen graag dat hij na de lagere school verder gaat studeren, maar Rex wijst dit af, omdat hij vast van plan is een groot musicus te worden. De man van zijn zus, een dominee, ziet dat hij talent heeft, neemt hem op in de band van de kerk en leert hem trompet spelen. Hij begint zijn muzikale carrière bij een band in Port Harcourt. Later gaat hij naar Lagos, waar hij ervaring opdoet bij diverse Nigeriaanse bands en musici, waaronder Victor Olaiya. Daarna vertrekt hij naar Ghana. Na zijn terugkeer in Nigeria richt hij de Mayor’s Band op. Als hij beroemder wordt, krijgt hij eerst de bijnaam “Pastor”, daarna “Bishop” en tenslotte “Cardinal”. Zo wordt de naam van het orkest Cardinal Rex Lawson & His Mayor’s Band. Later wordt de naam veranderd in Cardinal Rex Lawson And His Rivers Men.

Een bekend nummer van Cardinal Rex Lawson And His Rivers Men uit 1972 is “Yellow Sisi”. Dit is een populaire Nigeriaanse benaming voor een mooie, lichtgekleurde vrouw. Het nummer is geschreven door Raymond Barber, een van de trompettisten van de band.

Op 18 januari 1971 is Rex Lawson op weg naar een optreden. Zijn chauffeur heeft te veel gedronken en rijdt tegen een boom. Rex Lawson sterft op 36-jarige leeftijd. Maar de muziek van Rex Lawson is ook vandaag nog geliefd in Nigeria. Van hem is gezegd dat bij hem altijd muziek boven geld ging. Bij optredens was hij vaak zeer emotioneel. Hij barstte dan op het toneel in tranen uit.

Na zijn dood gaat zijn band verder als The Professional Seagulls Dance Band.

Tijdens Rex Lawson’s verblijf in Lagos speelt hij onder andere bij Victor Olaiya. Deze trompettist is op 31 december 1930 geboren in Calabar als Victor Abimbola Olaiya. Zijn ouders zijn zeer rijk en afkomstig uit Yoruba gebied. Hij is het twintigste kind uit een gezin van 24. Op jonge leeftijd leert hij hoorn en sousafoon spelen. In 1954 richt hij zijn eigen orkest op, de Cool Cats en in 1963 wijzigt hij de naam van zijn band in All Stars Band.

Victor Olaiya overlijdt op 12 februri 2020, op 89-jarige leeftijd. Hij had verscheidene vrouwen, en meerdere kinderen en kleinkinderen. Eén van zijn dochters, Moji Olaiya, speelde in Nigeriaanse films. Een zoon, Bayode Olaiya, zong samen met zijn vader.

In 1964 speelt de techniek student Victor Efosa Uwaifo tijdens schoolvakanties en in weekends mee in Olaiya’s All Stars band. Hij is in 1941 geboren in Benin City, in Edo State. Al op 12-jarige leeftijd begint hij met gitaar spelen. In 1965 richt hij de Melody Maestros op.

Diverse van zijn songs worden grote hits, in Nigeria en andere delen van Afrika. In 1996 wint Victor Uwaifo voor de song “Joromi“ de eerste gouden plaat in Afrika. Inmiddels heeft hij in totaal 12 gouden platen. Behalve musicus is hij ook schrijver, beeldhouwer, uitvinder van muziekinstrumenten en lector aan de Universiteit van Benin City. Bij deze universteit behaalt hij op 56-jarige leeftijd een Master’s degree in beeldhouwkunst en als hij 77 is, promoveert hij met als proefschrift: “A reinvention of Benin Royal Ancestral Pieces”. (= “Een heruitvinding van de Benin Koninklijke Voorouderlijke Stukken”). Uwaifo overlijdt op 28 augustus 2021, 80 jaar oud.

De latere pionier van de Afro Beat, Fela Ransome-Kuti, is geboren als Olufela Olusegun Oludotun Ransome-Kuti, op 15 oktober 1938, in Abeokuta, in Ogun State. Zijn moeder, Chief Funmilayo Ransome-Kuti, was een anti-koloniale feministe. Zijn vader, Dominee Israel Oludotun Ransome-Kuti, was een Anglikaans predikant, schooldirecteur en de eerste president van de Nigeria Union of Teachers. In 1958 wordt Fela naar Londen gestuurd om medicijnen to gaan studeren, maar hij besluit om in plaats daarvan muziek te gaan studeren aan het Trinity College of Music, met de trompet als speciaal instrument. Tijdens deze muziekstudie in Engeland richt hij de band Koola Lobitos op. Met deze band neemt hij in 1963, terug in Nigeria enkele highlife plaatjes op. Hij gaat ook meezingen in de Cool Cats band van Olaiya.

In die tijd waren er ook vele minder bekende orkesten die highlife speelden en op de de plaat zetten. Zoals de band Opotopo, met als leider Easy Kabaka Brown en zanger Fatai Rolling Dollar. Deze laatste is geboren op 22 juli 1927 als Olayiwola Fatai Olagunju. Hij was multi-instrumentalist en bespeelde onder andere de agidigbo, een grote, traditionele lamellofoon. Het is een kist met 4 lamellen, metalen strips die getokkeld worden. Fatai Rolling Dollar overlijdt op 12 juni 2013, 85 jaar oud.

 

Met dank aan Muziekweb.

En ook aan Harm van der Wal.

 

Playlist:

  1. Rex Lawson And His Rivers Men: Yellow Sisi, auteur: Raymond Barber, CD Highlife Time – Nigerian & Ghanaian Sound, 2008, Vampi Soul VAMPI 101, 4’49
  2. Rex Lawson And His Rivers Men: Angelina Pay Me My Money Now, Sngle So Bra Sua Ipri, Akpola AGBF 114 / CD Highlife Time – Nigerian & Ghanaian Sound, 2008, Vampi Soul VAMPI 101, 5’04
  3. Cardinal Rex Lawson & His Mayor’s Band: So Ala Temen, Single Philips PF 383 969 / Nigerphone NXF 310, 3’00
  4. Victor Olaiya And His International All Stars: Okore Gwonko, auteurs: Ricardo Uwejeyan, Dr. Victor Olaiya, LP Up-To-Date Mover, 1970, Philips 6361 003 (PL), 3’12
  5. Victor Olaiya And His International All Stars: Soro Jeje Fun Arugbo, auteur: Dr. Victor Olaiya, LP Up-To-Date Mover, 1970, Philips 6361 003 (PL), 3’03
  6. Victor Olaiya And His International All Stars: Every Body Needs Love, auteurs: George Akaeze, Dr. Victor Olaiya, LP Up-To-Date Mover, 1970, Philips 6361 003, 3’30
  7. Sir Victor Uwaifo & His Melody Maestroes: Madaka, auteur: Victor Uwaifo, LP Expo ’70, 1970, Philips 6361 001 (PL), 2’58
  8. Sir Victor Uwaifo & His Melody Maestroes: Egbe Natete, auteur: Victor Uwaifo, LP To Laugh And Cry, 1975, Black Bell Records BR 001, 3’33
  9. Fela Ransome-Kuti & His Koola Lobitos: Fere, auteur: Fela Ransome-Kuti, Single, 1961, RK1, 3’56
  10. Cardinal Rex Lawson & His Mayor’s Band: Fi Gboru Ene, auteur: Rex Lawson, Single Philips-West African-Records PF 383 309, 1968 / CD Rex Lawson’s Greatest Hits, Flame Tree FLTRCD531, 3’24
  11. Cardinal Rex Lawson & His Mayor’s Band: Meking Wa Bo Te, CD Rex Lawson’s Greatest Hits, Flame Tree FLTRCD531, 2’52
  12. Cardinal Rex Lawson & His Mayor’s Band: Ibari Ko Ruwa, auteur: Rex Lawson, Single Love Mu Adure, Philips-West African-Records PF 383 053, 1965, CD Rex Lawson’s Greatest Hits, Flame Tree FLTRCD531, 2’52
  13. The Professional Seagulls Dance Band: Afro Baby, auteur: Boma Bonnie, 1971, LP Philips-West African-Records 6361 006 (PL), 2’41
  14. Opotopo: Won Bum, LP Highlife Time – Nigerian & Ghanaian Sound, 2008, Vampi Soul VAMPI 101, 6’17
  15. Sir Victor Uwaifo & His Melody Maestroes: Ebibi, auteur: Victor Uwaifo, Single Ekassa 28, Philips-West African-Records PF 6043393 / LP Talk Of The Town, 1973, Philips 6361 033 (PL), 5’10

 

Samenstelling:
close
Om deze functionaliteit te gebruiken moet u zijn. Heeft u nog geen account, registreer dan hier.

Maak een account aan

Wachtwoord vergeten?

Heeft u nog geen account? Registreer dan hier.

Pas het wachtwoord aan