Mariama

De multi-instrumentalist Kélétigui Diabaté neemt in 2004 het album Sandiya op, waarin hij telkens andere gastmusici laat meespelen. In het nummer Djarabi is dat het Ensemble Instrumental National Du Mali. Dit ensemble was de eerste groep die de regering van Mali opgericht heeft. Het bestond uit ruim 30 traditionele musici die allemaal een reputatie hadden als individueel muzikant. Meestal waren ze afkomstig uit griot families. Deelname aan dit ensemble was vooral een erezaak, want de salarissen waren extreem laag in vergelijking met de soms kolossale bedragen die een griot op één avond kon verdienen tijdens een traditioneel evenement.

Kélétigui Diabaté is op 7-jarige leeftijd al virtuoos op de balafon. Later leert hij zichzelf ook gitaar, trompet, saxofoon, fluit, tuba, viool en contrabas te spelen. Hij is dus niet dezelfde persoon als de leider van het orkest Kélétigui Et Ses Tambourinis, uit Guinée. Eén dag na de onafhankelijkheid, in 1960, wordt in Mali het Orchestre National A opgericht, met Kélétigui Diabaté als leider. In 1970 sluit hij zich aan bij het orkest Les Ambassadeurs du Motel de Bamako, waar ook Salif Keita en Kanté Manfila lid van zijn geweest. Later speelt hij balafon in het orkest Bamada van Habib Koité.

Van het Ensemble Instrumental National Du Mali:

In het lied Soli, uit 1971, is Nantenedie Kamissoko de solo zangeres.

De zanger in Laïdu , uit 1977, is Djelimado “Nummer 2” Sissoko. Hij dankt zijn bijnaam aan een naamgenoot in de Rail Band. Het lied gaat over een spreekwoord uit Mali: “Een paard hou je bij de teugel, een man aan zijn woord”.

Het lied Malisajo, uit 1969, bezingt de legende over de vriendschap tussen een meisje en een nijlpaard. Zij doen samen spelletjes; de bevolking beschouwt het nijlpaard niet meer als vijand en het nijlpaard is ook niet bang voor de mensen. Maar dan komt er een vreemdeling, met een geweer; en die schiet het nijlpaard dood. De rivier kleurt rood van het bloed en uit verdriet zingt het meisje het lied Malisadjo.

Ook de Guinese zanger Kouyaté Sory Kandia had dit lied in 1970 op zijn repertoire staan.

Bij de onafhankelijkheid vraagt de nieuwe regering uit elke regio één muzikant om een regionale group te vormen. De instrumenten zijn dan bezit van de staat, net als de opnames. Deze regionale orkesten worden vaak gevormd met als kern een al bestaande band, zoals bijvoorbeeld de Koule Star in Sikasso. Later wordt dit Orchestre Régional de Sikasso omgedoopt tot Kéné Star.

Het orkest Kéné Star speelt vooral muziek van de Kassonké. Dat zijn Malinké uit het westen van Mali. Er is ook een orkest in dit gebied dat uitsluitend met traditionele instrumenten speelt: de Troupe Folklorique Kassonké. Hun nummer Baara Law, uit 1980, is een loflied op de werkers; “je kunt Mali niet opbouwen zonder hen: arbeiders, soldaten, wevers, veehouders, akkerbouwers, iedereen is nodig”.

Het nummer 22 Novembre, van Orchestre Régional De Gao, is gewijd aan de weerstand van het broedervolk van Guinée tegen een invasie door Portugese huurlingen en Guinese oppositieleden op 22 november 1970.

Met dank aan Harm van der Wal voor het beschikbaar stellen van zijn Afrikaanse muziek.

En ook dank aan Muziekweb.

Playlist:

1. Kélétigui Diabaté: Djarabi, CD Sandiya, 2004, Contre-Jour CJ 012, 2‘33
2. Orchestre National A: Saakoba, 1965, CD Mali One Day On Radio Mali Vol. 2, 2011, Mali K7 SA 853027, 4’20
3. Ambassadeurs Du Motel: Assumukan, 1977, CD Mali One Day On Radio Mali Vol. 2, 2011, Mali K7 SA 853027, 5′47
4. Ensemble Instrumental National Du Mali: Soli, 1971, LP Première Anthologie De La Musique Malienne 4, 1971, Soundway SNDWCD020, 4′36
5. Ensemble Instrumental National Du Mali: Malisajo, 1969, CD Mali One Day On Radio Mali Vol. 1, 2010, Mali K7 SA 853086, 6′11
6. Kouyaté Sory Kandia: Malisadio, 1970, CD Kouyate Sory Kandia – Tour D’Afrique De La Chanson, Editions Syliphone Conakry 38204-2, 3′37
7. Kéné Star: Kenu Dugu Fanga, 1973, CD Mali One Day On Radio Mali Vol. 2, 2011, Mali K7 SA 853027, 5′20
8. Orchestre Régional De Kayès: Sanjina, 1972, CD Mali One Day On Radio Mali Vol. 2, 2011, Mali K7 SA 853027, 6′00
9. Troupe Folklorique Kassonke: Baara Law, 1980, CD Mali One Day On Radio Mali Vol. 1, 2010, Mali K7 SA 853086, 6′41
10. Ensemble Instrumental National Du Mali: Laïdu, 1977, CD Mali One Day On Radio Mali Vol. 1, 2010, Mali K7 SA 853086, 5′10
11. Orchestre Régional De Gao: 22 Novembre, CD Mali One Day On Radio Mali Vol. 2, 2011, Mali K7 SA 853027, 5′56