Marathoncompositie ‘Scanning’ van Roland Kayn beleeft zijn radiopremière bij de Concertzender in de nachten van 4/5 april en 11/12 april.
Ruim tien uur muziek. Een ongehoorde reis door tijd en ruimte. Met ‘Scanning’ uit 1982/83 voltooide de Duits/Nederlandse componist Roland Kayn een klankvisioen. Muziek die de luisteraar omhult, fysiek aanraakt en zich in de eeuwigheid lijkt uit te strekken. Noem het kosmische muziek, of een tijdreis in klank, maar ‘Scanning’ geldt zonder meer als het magnum opus van Roland Kayn. Nog nooit klonk ‘Scanning’ live en in zijn geheel. Dat gaat nu wel gebeuren. Op zondag 13 maart vond de wereldpremière plaats van het 24-delige ‘Scanning’ onder auspiciën van de Eindhovense Stichting voor Actuele Muziek Axes. Tijdens een concert in de Witte Dame in Eindhoven werd het werk live uitgevoerd onder toeziend oog van de maker en live begeleid door vijf vj’s. Ter gelegenheid van deze speciale première zendt De Concertzender de integrale ‘Scanning’ uit in twee delen, en wel op maandag 4 en 11 april.
Als pionier op het gebied van de elektro-akoestische muziek en grafische partituren verrichtte Kayn baanbrekend werk in de jaren vijftig en zestig. Hij werkte samen met componisten als Bruna Maderna, Franco Evangelisti, Frederic Rzewski en Ennio Morricone. Kayn staat te boek als de wegbereider van de cybernetische muziek. Met behulp van een complex netwerk van klankregelaars, filters, en effectapparatuur zet Kayn een systeem op dat haar eigen klanken genereert met behulp van feedbackprocessen. Zodra de componist het netwerk met een klank voedt, ontstaan er weer nieuwe klanken. Een oneindig muzikaal proces, klank als een levend organisme of een Droste-effect. Zelf omschrijft Kayn het als volgt: “Als componist weet je niet wat het klankresultaat wordt, je kunt hoogstens hier en daar wat bijsturen en keuzes maken. Vergelijk het met een handvol stenen die je in het water gooit. Een heel spontaan complex van golfjes vormt zich, en dat leg je vast.” Kayn’s composities zijn fascinerende, hypnotische klankconstellaties tussen chaos en orde. Composities vol aanzwellende drones of donderende lagen noise. De muziek van Roland Kayn was al eerder te horen op De Concertzender, waaronder zijn drie tot vier uur durende elektronische composities ‘Infra’ en ‘Makro’. Maar ‘Scanning’ zal in alles de overtreffende trap zijn. Luister en oordeel zelf.
nacht van maandag 4 op dinsdag 5 april 01:00-06:30 uur Roland Kayn. Scanning, deel 1 t/m 12
nacht van maandag 11 op dinsdag 12 april 01:00-06:00 uur
Roland Kayn. Scanning, deel 13 t/m 24
Meer informatie: www.kayn.nl en www.axesjazzpower.nl
