Concertzender | radio, themakanalen, On Demand
Search for:
spinner

Nu luisteren
Straks
Zojuist

arrow left
arrow right
spinner

Ontdekken

Nieuws

meer nieuws
arrow left
arrow right
spinner

World of Jazz

meer
arrow left
arrow right
spinner
De Klankbron
vr 9 jun 2023 21:00 uur
Klankbron 90 Bamboe gong orkesten Bamboe gong orkesten zijn een muziekvorm van de Prai en de Mal die leven in de provincie Nan van Noord-Thailand en de aangrenzende provincie Xayabouri in Laos. De Prai en de Mal worden ook wel de Lua of Htin genoemd. Zij hebben een cultuur waarin traditioneel metaal niet gebruikt werd. De instrumenten zijn gemaakt van een speciaal soort bamboe dat vers gekapt moet worden en dan vlak voor het gebruik in de juiste vorm gesneden wordt tot de bamboebuizen de gezochte klank hebben. Het is werk voor specialisten en het is een kunde die langzaamaan verdwijnt. U zult twee bamboe gongorkesten horen de Ti Pi Huay Paan en de Ti Pi Nam Sot. Het eerste orkest bestaat uit 5 personen, 1 man en tevens maker van de instrumenten en 4 vrouwen waarvan er een de langste en breedste in één hand vasthoudt. De vier andere spelers hebben elk 2 bamboebuizen tussen twee vingers van één hand vast die dan met een stokje in de andere hand aangeslagen wordt. De Ti Pi Nam Sot bestaat uit drie personen waarvan 1 man tevens de maker van de instrumenten is en er 2 vrouwen speelster zijn. Elk van hun heeft twee bamboebuizen die met elkaar verbonden zijn door een touwtje waaraan ze met een hand vastgehouden worden. De muziek die ermee gemaakt wordt hoort bij de tijd van de rijstoogst en wordt traditioneel gespeeld als men van de velden naar huis gaat. In sommige dorpen is men er nogal strikt in wanneer deze muziek gemaakt kan worden en daar kan zij dan ook niet buiten de juiste tijdsperiode gespeeld worden. Bovendien is het ook niet mogelijk wanneer de bamboe in bloei staat want dan heeft het niet de juiste klank. Tussen de twee orkesten in hoort u een aantal liederen van de Mlabri over het verdwijnen van het bos. De Mlabri of in Thai de Phi Thong Luang hetgeen betekent “de geesten van de gele bladeren” want zij trokken als bosnomaden altijd verder wanneer de bladeren verdorden. Het is een naam die bekendheid kreeg door de Oostenrijkse antropoloog en fotograaf Hugo Adolf Benatzik wiens gelijknamige boek in 1938 ook in het Nederlands gepubliceerd werd. Toen leefden zij nog als bos nomaden verspreid over een groot deel van Noord-Thailand. Maar vanaf de jaren zeventig werd hun leefgebied steeds kleiner door de grootscheepse ontbossing en migratie in Noord-Thailand totdat in de jaren negentig de laatste stukken bos in de provincies Phrae en Nan gerooid werden. De laatste paar honderd Mlabri konden alleen nog overleven door te gaan werken als losse landarbeiders of door zich over te geven aan christelijke missionarissen of Thaise overheidsambtenaren die hen voorschreven zich te gaan vestigen in dorpen. In 2001 had ik de mogelijkheid om bij een van de laatste groepen van de Mlabri in de provincie Nan opnamen te maken. Zij leefden toentertijd van zwaar onderbetaalde landarbeid en voorbijkomende toeristen. Zij zingen een viertal liederen over hoe zij eens in het bos leefden maar dat nu de bomen gekapt zijn er is niet meer genoeg eten te vinden is in het bos om te overleven. De liederen worden begeleid met bamboe buizen als percussie-instrumenten. Dezelfde stukken bamboe die later gebruikt werden om in te koken. 01 Ti Pi Huay Paan 1                                                      3’41 Nai Kam Peng Ut (maker) – – Mai pai lek (small bamboo) Nang Jin Da Jay Ping – Mai pai yai (big bamboo) Nang Nang Peng Ut – Mai pai lek (small bamboo) Nang Wai Peng Ut – Mai pai lek (small bamboo) Nang Wet Peng Ut – Mai pai lek (small bamboo) Ban Huay Paan, Nan, Thailand 28-11-2022 02 Ti Pi Huay Paan 2                                                      5’23 Ban Huay Paan, Nan, Thailand 28-11-2022 03 Ti Pi Huay Paan 3                                                      8’01 Ban Huay Paan, Nan, Thailand 28-11-2022 04 Ti Pi Huay Paan 4                                                      5’18 Ban Huay Paan, Nan, Thailand 28-11-2022 05 The disappearance of the forests                         7’27 Mlabri – vocals and bamboo percussion Ban Huai Yuak, Nan, Thailand, March 2001 06 Ti Pi Nam Sot 1                                                          4’59 Po An Pauw Pa (maker) – Mai pai noi – small bamboo Nang Liem Pauw Pa – Mai pai noi – small bamboo Nang Jay Ton Kap – Tii sieng tum big bamboo Ban Nam Sot, Nan, Thailand 29-11-2022 07 Ti Pi Nam Sot 2                                                          10’42 Ban Nam Sot, Nan, Thailand 29-11-2022 08 Ti Pi Nam Sot 3                                                          14’05 Ban Nam Sot, Nan, Thailand 29-11-2022 All recordings, texts and pictures Fred Gales

Terugluisteren

Uitzending Gemist
arrow left
arrow right
spinner
close
Om deze functionaliteit te gebruiken moet u zijn. Heeft u nog geen account, registreer dan hier.

Maak een account aan

Wachtwoord vergeten?

Heeft u nog geen account? Registreer dan hier.

Pas het wachtwoord aan