Buitenstaanders worden binnenstaanders

Dit recital van de Russische Amerikaan Simon Nabotov is in twee delen verdeeld. In het eerste deel horen we composities van Herbie Nichols (1919-1963), in het tweede stukken van Caetano Veloso (*1942). Twee heel verschillende jazzmuzikanten.

Moesten we toch een overeenkomst zoeken, dan is het dit: ze zijn of waren allebei buitenstaanders. Nichols was een geboren New Yorker, maar wel een uit Caribische ouders. Hij zat dichtbij het vuur, maar ging zijn eigen weg. Toen in de jaren veertig de bebop opkwam, sprong hij niet op de kar. Liever bleef hij de pianokunst van Art Tatum en andere New Yorkers trouw. Maar hij bleef niet stilstaan. Hij verrijkte zijn composities en improvisaties met invloeden van Satie en Bartók. Te modern voor het grote publiek, niet modern genoeg voor de avant-garde. Pas na zijn vroege dood werd zijn werk uitgebreid opgepakt. De Nederlandse improvisatiescene, die is bijvoorbeeld voor een groot deel schatplichtig aan Nichols. Je kunt mindere mensen beïnvloeden! Zijn “Lady sings the blues” groeide uit tot een standard en ontbreekt ook hier niet.

De Braziliaan Caetano Veloso leeft (begin 2023) nog en heeft over bekendheid niet te klagen. Toch komt ook hij van buiten. Hij werd geboren in de staat Bahía; dat hij zich toelegde op de bossa nova uit Rio was nog niet vanzelfsprekend. Desde que o samba é samba – “sinds de samba samba is” – zo’n loyaliteitsverklaring verwacht je eerder van een Carioca. Later kwam Veloso door zijn activisme in de problemen en werd hij het land uit gezet. Toen hij weer terugkeerde, werd hij populairder dan ooit.

Rest ons nog te zeggen dat Nabotov in beide helften verdomd lekker zit te spelen. We doen het niet elke dag, maar dit concert durven we toch wel warm aan te bevelen!