Gelderse Muziekzomer 2002: Top / Zandvliet

Ten noorden van Arnhem ligt al jarenlang de kleinste gemeente van het Nederlandse vasteland: Rozendaal. Dit dorp aan de voet van de Veluwe, dat je pas na een flinke klim bereikt, zit vol miljonairs en natuurschoon. Tussen het dorp en de Veluwezoom, wat weer een paar meter verder klimmen is, ligt Kasteel Roosendael. Als dat geen toplocatie voor een concert is, weten we het niet meer.

In deze toplocatie op de zandgrond geven Tjeerd Top en Mariken Zandvliet hun concert. Tjeerd begint met een stuk dat vaak juist aan het eind klinkt: de chaconne uit de Partita nr. 2 van Bach. Daarna schuift Mariken aan voor de Vioolsonate nr. 10 van Beethoven. Zijn laatste sonate in dit genre. Negen jaar maar liefst zat er tussen deze sonate en de vorige (de Kreutzersonate). In 1803, het jaar van de negende sonate, stond Beethoven pas aan het begin van zijn middenperiode. Al die revolutionaire veranderingen die Beethoven onsterfelijk maakten moesten nog beginnen. In 1812 liep deze tijd zo’n langzaam ten einde. Beethoven had een waanzinnig origineel oeuvre geschapen en de muziek kon niet meer terug. Het verschil in tijd is duidelijk in de muziek te horen: Beethoven staat met beide benen in zijn nieuwe stijl.

De Eerste vioolsonate van Fauré is juist een redelijk vroeg werk. Fauré was dertig toen hij het schreef, maar hij was (net als Beethoven) een relatieve laatbloeier. De bedaagde, zoete stijl waar we hem van kennen is nog niet ontwikkeld, Fauré maakt nog onversneden romantische muziek. Niettemin voelt hij zich uitstekend thuis in die stijl. De vioolsonate had zijn plaats in de canon (in elk geval de Franse canon) snel te pakken en werd zelfs onsterfelijk door een plekje in Prousts À la recherche du temps perdu!