Sinfonietta String Festival 2003: Pré-dinerconcert

Tegen het eind van de zeventiende eeuw ontstond er in Frankrijk en Italië iets nieuws het orkest. Voor het eerst gingen grote groepen instrumenten nu structureel samen spelen en samen oefenen. Blaasinstrumenten waren soms van de partij, maar het waren vooral strijkers die de dienst uitmaken. Liefst met vier of meer per stem, dan kreeg je die unieke, volle klank.

In de achttiende eeuw werd het langzaamaan normaal om blazers bij het orkest te betrekken. Hobo’s hoorns, fluiten, fagotten, klarinetten, trompetten, het kon niet op. En pauken, die gingen er ook bij horen. Niet elke opdrachtgever kon dat betalen, dus naast de grote orkesten bleef ook het strijkorkest bestaan. Van de nood werd een deugd gemaakt en zo groeide, ten laatste in de negentiende eeuw, het strijkorkest uit tot een apart type met zijn eigen repertoire. Vaak waren dat divertimenti of serenades, niet al te zware muziek die het uitstekend op achtergrond doet maar ook de moeite van een nadere beluistering loont.

In dit festival wordt het strijkorkest en zijn repertoire geëerd. We beginnen het concert meteen al met een paar klassiekers. Zo horen we een van Mozarts drie Salzburger divertimenti. Ook de suite Uit Holbergs tijd van Grieg staat bij veel strijkorkesten op de lessenaar. Tot slot horen we een van Mendelssohns strijkerssymfonieën. De componist schreef ze in zijn vroege tienerjaren. Het wonderkind had het geluk een schatrijke bankdirecteur als vader te hebben, een vader die er geen been in zag een strijkorkestje in te huren dat die symfonieën meteen voor hem kon uitvoeren. Later verwierp Mendelssohn deze werken als ‘jeugdzonden’. We mogen ons gelukkig prijzen dat hij ze wel heeft bewaard, want deze jeugdwerken zijn misschien nog wel genialer dan de vele mooie, maar toch wat brave muziek die hij als volwassene schreef.