Componisten/uitvoerenden: Georges Bizet | Nikolaj Rimski-Korsakov | Ralph Vaughan Williams | Wolfgang Amadeus Mozart
Opnametechniek: Johan Ketelaar
Opnieuw één van de vroege concerten die het Nederlands Philharmonisch in het Concertgebouw gaf. Deze keer staat muziek uit opera’s centraal.
Het Nederlands Philharmonisch Orkest ontstond in 1985 uit een fusie van het Amsterdams Philharmonisch Orkest en het Utrechts Symfonieorkest. We hebben verschillende van hun eerste concerten in het Concertgebouw opgenomen.
In dit concert uit december 1985 horen we veel muziek uit opera’s, of muziek die met opera te maken heeft. Bizet kennen we allemaal als operacomponist. Die invloed horen we goed terug als hij iets anders gaat doen. Zijn Jeux d’enfants zijn oorspronkelijk voor piano vierhandig, maar we horen overduidelijk de overeenkomsten met zijn toneelmuziek voor L’Arlésienne. Bizet dacht er zelf net zo over; dat was de reden dat hij enkele delen orkestreerde, met dit resultaat. Van hetzelfde laken een pak is de Sneeuwmeisje-suite, die Rimski-Korsakov uit zijn gelijknamige opera samenstelde.
In The lark ascending van Vaughan Williams wordt de viool een soort personage in een monodrama. De componist schreef dit werk naar het gelijknamige gedicht van George Meredith.
In Mozarts vioolconcerten, waarvan we hier het vijfde horen, is er geen verhaal. Mozart schreef ze allemaal kort na elkaar, op zijn negentiende – daarna werd de piano zijn hoofdinstrument. Heeft deze muziek iets met opera te maken? Misschien. Mozarts opera’s uit die tijd, zoals Ascanio in Alba, tonen nog niet de neus voor theatrale effecten die hij later bleek te hebben. Maar ze tonen al wel een enorme melodische vindingrijkheid, net als deze concerten. Eigenlijk was het Mozart om het even of hij voor stem of voor instrumenten schreef: hij wilde de muziek altijd laten zingen. Ook zijn soloconcerten zijn eigenlijk niets anders dan aria’s.