Genre: Classicisme
Componisten/uitvoerenden: Johann Georg Albrechtsberger | Ludwig van Beethoven | Wolfgang Amadeus Mozart | Wolfgng Amadeus Mozart
Opnametechniek: Johan Ketelaar
Twee componisten die Beethoven diepgaand beïnvloed hebben. De een kent u zeker, de ander vermoedelijk niet.
Beethoven, een van de origineelste componisten die ooit geleefd heeft, schiep zijn stijl niet uit het niets. Hij liet zich diepgaand beïnvloeden door oudere componisten die hij bewonderde of waar hij gewoon niet omheen kon. In de eerste plaats waren dat Haydn en Mozart. Je kunt bijvoorbeeld precies aanwijzen waar en hoe Haydns symfonieën en Mozarts pianoconcerten invloed hadden op hun Beethoviaanse soortgenoten. Maar er waren ook mindere goden die Beethoven net zo goed gevormd hebben. Salieri bijvoorbeeld. En Albrechtsberger, Beethovens leermeester. Albrechtsbergers specialiteit was het contrapunt. Hij bracht Beethoven het verdwijnende ambacht van fuga’s schrijven bij. Daaraan danken we uiteindelijk de magistrale fuga’s in Beethovens late werken (Hammerklaviersonate, Sonate opus 110, Große Fuge voor strijkkwartet).
In zijn Harpconcert in C leren we Albrechtsberger van een heel andere kant kennen. Het is een vriendelijk concert in zuivere klassieke stijl. Het had zomaar van een van de Mannheimers kunnen zijn. Met zijn combinatie van een sterke orkeststijl, lyrische lijnen en (eerlijk is eerlijk) melodische clichés levert hij misschien geen meesterwerk, maar wel vakwerk af. Warm aanbevolen aan liefhebbers van de tijdgenoten van Mozart.
Een pietje precies en professioneel compositieleraar als Albrechtsberger zou vast niet te spreken zijn geweest over Mozarts Ein musicalischer Spass. Het sextet zit vol kinderlijke clichés, onhandig lopende frases, dissonanten die niet goed oplossen, rotzooi-contrapunt en andere fouten. Wat Mozart precies met dit muzikale geintje aanwilde is niet helemaal zeker. Het lijkt wel duidelijk dat hij – op een niet zo subtiele manier – de spot wilde drijven met minder getalenteerde collega’s, en misschien ook met amateurmusici. Maar soms is de melodie weer glashelder, alsof hij het wel echt leuk wil houden. Sommigen menen ook dat de trillers en voorslagen een ode zijn aan zijn kort daarvoor overleden kanarie. Mozart was gek op het beestje, dat zijn melodieën aanleerde en zelfs twee melodieën door elkaar kon zingen. Soms in twee verschillende toonsoorten – ook dat gebeurt in dit stuk. Zitten we hier stiekem naar kanariemuziek te luisteren?
