La Galanía en Raquel Andueza dansen verloren losbandigheid
Lees hier het verslag van het concert van La Galanía / Raquel Andueza tijdens het Festival Oude Muziek 2019.
La Galanía / Raquel Andueza – El Baile Perdido
Zondag 25 augustus 2019, 15.00 uur – Hertz TivoliVredenburg
door Koen Croese
Bij aanvang van het concert is er in de zaal enige hilariteit. Met opzet laat sopraan Raquel Andueza nét te nadrukkelijk aan de percussionist David Mayoral merken dat alle andere aanwezigen er klaar voor zijn en op hem wachten. Het subtiele en schalkse theater tekent de ongedwongen sfeer tijdens het concert, El baile perdido, op de eerste zondag van het Festival Oude Muziek 2019.
Schalks: dat is een understatement voor de expliciete en soms obscene teksten op het menu van het concert van La Galania en zangeres Raquel Andueza: ‘En de meid riep vanuit het bed. Mijn moeder heeft me gebaard voor de verhuur.’ We zijn in Spanje, begin 17e eeuw.
Wacht even: ging het Festival Oude Muziek dit jaar niet over Napels? Jazeker! Maar de stad viel destijds onder het Spaanse rijk. En de Habsburgse contrareformatie moest niets hebben van dit duivelse, frivole vermaak en stelde draconische sancties op de uitvoering en de verspreiding van het werk, waardoor veel partituren verloren gingen, onherkenbaar werden gekruist, of alleen elders – bijvoorbeeld in Napels – overleefden. Als de muziek al werd opgeschreven, want van veel vanmiddag uitgevoerde dansen resteert alleen de tekst, voorzien van akkoordsymbolen of cijfers.
De Spaanse musicoloog Alvaro Torrente, vanmiddag aanwezig in Hertz van TivoliVredenburg, maakte een reconstructie van de melodieën, waarbij hij op basis van de teksten putte uit ander materiaal. Raquel Andueza betrekt hem nadrukkelijk in het eindapplaus.
Als Andueza in een van haar korte toelichtingen tussendoor vertelt over de straffen die musici riskeerden – drie jaar op een galeischip – geeft percussionist David Mayoral meteen even het tempo aan waarin geroeid moet worden. De twee zijn aan elkaar gewaagd. Maar dat geldt ook voor de rest van het ensemble, dat met zichtbaar plezier samenspeelt. Een oogopslag of knikje volstaat.
De muziek vraagt om deze uitvoerenden: ze is dansant, eenvoudig maar spits en helemaal gedacht vanuit aanstekelijke ritmes die de teksten ondersteunen en versterken. We horen Spaanse versie van bekende dansen: Chaconas, Seguidillas, Zarabandas, een enkele Pasacalle en een mooi gearrangeerde versie van het overbekende Folia d’Espagne komen voorbij.
En op twee instrumentale intermezzi na is daar steeds Raquel Andueza, die uit de eenvoudige, repeterende muziek haalt wat er aan mogelijkheden in zit. Waar de balans in het eerste deel van het concert af en toe nog iets uitvalt in het nadeel van de zang en vijfkoppige ensemble, maakt ze dat ruimschoots goed door haar présence, mimiek en zichtbaar enthousiasme voor El Baile Perdido.
Iemand zou voor deze opnieuw tot leven gebrachte schunnige, flirterige, aardse, wulpse muziek een woord moeten bedenken dat minder droog klinkt dan ‘reconstructie’. Dankzij La Galanía en Raquel Andueza waant het publiek zich op een tropische zondagmiddag heel even in een Napolitaanse taveerne. En dan moet de avond nog beginnen.
= Dit concert werd opgenomen door de Concertzender en zal op een later moment worden uitgezonden. =
