Search for:
spinner

International Jazz Day met Mingus en Toots

wo 27 apr 2022
Thema: Jazz

za 30 april – Pianist Herbie Hancock en UNESCO namen in 2011 het initiatief tot een International Jazz Day, met als vaste datum 30 april. De Concertzender focust vandaag op twee jazziconen: Charles Mingus en Toots Thielemans. Beiden maakten honderd jaar geleden hun entree op de blauwe planeet. Mingus op 22 april 1922, Toots op 29 april.

15:00 uur Jazz Special “Toots”

Jean ‘Toots’ Thielemans is “one of the greatest soloists that ever fucking lived” (Quincy Jones). Uniek en onmiddellijk herkenbaar is de sound van zijn chromatische mondharmonica en van de unisonolijnen als hij meefluit met zijn gitaar. Toots werkte in de jaren ’70 en begin ’80 samen met de Nederlandse Fender Rhodes-pianist Rob Franken. Alleen al de  klankkleurcombinatie van beide instrumentalisten is onontkoombaar earcatching, warm, en gelukkig makend.
Zij maakten onder meer muziek voor Fumu (functionele muziek) van Philips. Fumu is achtergrondmuziek, bedoeld om de verkoop in warenhuizen en grootwinkelbedrijven te stimuleren. Onlangs zijn deze opnamen herontdekt. Dit muzikale behang blijkt van hoge kwaliteit en kan muzikaal volstrekt op eigen benen staan.

Het Nederlands Jazz Archief bracht onlangs een 3-cd set uit van dit materiaal. U hoort hiervan een selectie, samengesteld door Jan Pieter Overmars.
(foto: Rob Franken en Toots Thielemans)

 

16:00 uur Little Big Bands – van septet tot tentet

Het album Mingus Ah Um van bassist/componist Charles Mingus is een klassieker. De plaat verscheen in 1959, twee maanden na het overlijden van tenorist Lester Young. Mingus wijdde een compositie aan diens nagedachtenis: Goodbye Pork Pie Hat. De titel refereert aan het model van Youngs hoofddeksel.
Fables of Faubus is een ‘politiek’ stuk, een protest gericht tegen de gouverneur van Arkansas, Orval Faubus. Faubus probeerde in 1957 te voorkomen dat African American studenten geïntegreerd zouden worden toegelaten op een gesegregeerde High School. Hij stuurde de National Guard erop af. Dit leidde tot de Little Rock Crisis.
In enkele stukken van zijn eigen Debut label horen we een andere kant van Mingus, die je cool zou kunnen noemen.

Cool, ook de naam van John Carisi is daarmee geassocieerd. Carisi leverde  de compositie Israel voor het compilatiealbum Birth of the Cool van Miles Davis (1949-50). En laat ook Carisi nu honderd jaar geleden geboren zijn… In dit uur hoort u een aantal stukken van deze trompettist/componist.

Little Big Bands – een programma van Ineke Heijliger.


18:00 uur Piano Jazz – Mingus op piano

Bassist Charles Mingus switchte nogal eens van bas naar piano. Zo ook in zijn eigen Pedal Point Blues. Het stuk opent met een obsessief herhaald tweematig patroon in de piano. Als de blazers dit overnemen mondt dat uit in een typisch Mingusiaanse gecontroleerde rommeligheid – vamp, gecombineerd met solostemmen.
Het album Mingus Plays Piano (1964) is een solotrip, zonder blazers en ritmesectie. Het spectrum is breed. Zo waaiert Myself When I Am Real vrij uit, zonder vaste vorm, en keert Roland Kirk’s Message terug naar vertrouwde bluessferen, zowel qua vorm als melodische improvisatie.
Ook hoort u in dit programma muziek van Mingus’ The Black Saint And The Sinner Lady (1963).

Samenstelling – Ken Vos


19:00 uur Latin Jazz – Toots goes Latin

Toots voelde zich ook in Latin sferen als een vis in het water. In The Brasil Project werkte hij samen met een keur aan Braziliaanse vocalisten, componisten en instrumentalisten. Zijn mondharmonica is op een rustige wijze alomtegenwoordig, mooi ingebed in kleurrijke arrangementen.
Heerlijke relaxmuziek.

Samenstelling: Ineke Heijliger

 

20:00 uur Het Paleis van de Weemoed

Programmamaker Sjaak Roodenburg kiest voor minder bekend werk van Thielemans. In Toots’ compositie Crazy Bop uit 1949 horen we hem op gitaar. Dynamite is eveneens van eigen hand. Hier speelt hij virtuoos mondharmonica, naast de banjospeler Harry Reser. Een pareltje! in de sfeer van de komische, geluidloze zwart-wit film. Beide stukken zijn te vinden op het verzamelalbum Yesterday & Today, samengesteld door producer Cees Schrama.
In het bekende One For My Baby klinkt de mondharmonica als begeleidings- en soloinstrument achter vocalist Jamie Cullum.
Ook ruimte voor de filmmuziek van Midnight Cowboy en Turks Fruit.

 

23:00 uur Off the Beaten Track – pianist John Dennis

Nee, de twee thema’s van vandaag laten we niet achter ons – bassist Charles Mingus is de verbindende factor. Op 10 mei 1955 stond Mingus in de studio van Rudy van Gelder, samen met drummer Max Roach en de nu wat obscure pianist John Dennis, die na deze datum geen opnamen meer heeft gemaakt. Dennis speelde die dag in trioverband met Mingus en Roach. Ook nam hij een aantal solostukken op, en voor beide bezettingen bracht hij een flink aantal eigen composities in. Het trio werd ook nog aangevuld met trompettist Thad Jones. Een pittige studiodag!
Programmamaker Ken Vos maakte een selectie uit de drie bezettingen: solo, trio en kwartet.
Alle stukken zijn uitgebracht op New Piano Expressions-Debut Rarities, vol. 5