za 29 apr 2023, 14:00 uur – Past, Present & Future. Een programma in drie delen.
In 1958 werd de Amerikaanse jazzwereld opgeschud door het plaatdebuut van altist Ornette Coleman. Titel van het album: Something Else!!!!, inclusief de vier uitroeptekens.
Pierre Courbois, een van de éminences grises van de Nederlandse percussie, is nog springlevend – getuige een recent optreden in het Utrechtse TivoliVredenburg.
Dit gevarieerde drieluik besluit met de Japanse bandleider en componiste Miho Hazama (foto). Ze dirigeert het Metropole Orkest, én leidt haar eigen formatie m_unit.
Lester Koenig, de oprichter van het Californische Contemporary Records, kreeg in 1958 een tip van bassist Red Mitchell: ene Ornette Coleman componeert interessante stukken. Misschien iets voor Contemporary? Koenig benaderde enkele muzikanten voor de uitvoering. Toen die het niet aandurfden werd Coleman zelf gevraagd. Het plaatdebuut van altist Ornette Coleman werd daarmee een feit, en bleef niet onopgemerkt.
Colemans eigenzinnige spel leidde al vóór zijn plaatdebuut tot afkeuring door publiek en collega’s. Hij speelde ‘vals’, hij kende de spelregels van jazzimprovisatie niet, werd zelfs een club uitgegooid waarbij hij klappen opliep, onder uitingen als: “You can’t play like that!”
Something Else!!!! bevat gevestigde stijlkenmerken van bebop: vorm (blues!), bezetting (kwintet met sax, trompet en ritmesectie), vast tempo, swing. Maar de sound van Colemans plastic altsax is een onontkoombare nieuwe stem die tot dan toe onbetreden muzikale paden verkent.
Met Don Cherry trompet, Walter Norris piano, Don Payne bas en Billy Higgins drums. Kort hierna zou Coleman besluiten voortaan zonder piano te werken.
Colemans debuut in de New Yorkse club The Five Spot, in 1959, ontketende sterk verdeelde reacties. Bezoekers, onder wie veel jazzmuzikanten, vonden hem een charlatan. Zo ook de aanwezige Miles Davis: “Psychologically the man is all screwed up inside.” Een uitspraak waar hij later radicaal op terug zou komen. Andere aanwezige kenners als Leonard Bernstein, Lionel Hampton, John Lewis en John Coltrane waren enthousiast. Het engagement van twee weken werd verlengd tot tien weken. Vrij snel daarna stond Coleman voor de tweede keer in de The Five Spot, ditmaal voor vier maanden!
Slagwerker/componist Pierre Courbois (1940) behoort in de jaren ’60 tot de avant-garde van de Nederlandse jazz en impro. Al snel beweegt hij zich binnen en buiten Europa in allerlei muzikale verbanden en stijlen. Free jazz, jazzrock, allerlei elektronica in en om het slagwerk, meer traditionele stijlen – you name it, he did it. Erkenning voor zijn werk uit zich in 1994 in de toekenning van een Bird Award, in 2008 gevolgd door de VPRO/Boy Edgar Prijs.
Op 12 maart 2023 speelde hij in TivoliVredenburg met Jesse Schilderink op tenorsax, en Wiro Mahieu op contrabas.
Componiste en jazzmuzikante Miho Hazama (1986) levert al tijdens haar muziekstudie in Tokyo muziek aan professionele orkesten en ensembles. En ook tijdens haar vervolgstudie jazzcompositie in New York komt ze snel bovendrijven. In 2019 wordt ze chef-dirigent van de Danish Radio Big Band, en in 2020 vaste gastdirigent van het Nederlandse Metropole Orkest. Met dat orkest maakte ze in 2017 het album The Monk: Live at Bimhuis, gewijd aan muziek van Thelonious Monk. U hoort haar met het Metropole Orkest, en ook met haar eigen band m_unit.
Details in de Gids.
Past, Present & Future – Jaap van de Klomp